Modernizacja lokalnych systemów energetycznych może ograniczyć zużycie energii pierwotnej na ogrzewanie i chłodzenie nawet o 50%

Jak wynika z nowego raportu ogłoszonego przez Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych (United Nations Environment Programme, UNEP), przejście na nowoczesne, lokalne systemy energetyczne może przyczynić się do osiągnięcia wymaganych redukcji emisji z sektora energetycznego rzędu 60 procent do roku 2050, a także ograniczyć zużycie energii pierwotnej nawet o 50 procent.

Biorąc pod uwagę, że miasta odpowiadają obecnie za 70 procent globalnego zużycia energii oraz za 40-50 procent emisji gazów cieplarnianych na całym świecie, autorzy raportu pt. District Energy in Cities: Unlocking the Potential of Energy Efficiency and Renewable Energy (Lokalne systemy energetyczne w miastach: uwolnienie potencjału wydajności energetycznej i energii odnawialnej) podpowiadają, w jaki sposób władze i rząd mogą wspomóc rozwój lokalnych systemów energetycznych. Są one jednym z najbardziej skutecznych i efektywnych kosztowo rozwiązań służących ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych i zapotrzebowaniu na energię pierwotną, a także przyczyniających się do utrzymania globalnego wzrostu temperatury na poziomie nie większym niż 2 °C powyżej wartości sprzed epoki przemysłowej.

Dla przykładu lokalny system energetyczny w mieście St. Paul, w stanie Minnesota w Stanach Zjednoczonych wykorzystuje komunalne odpady drewna, zastępując w ten sposób 275 000 ton węgla zużywanych rocznie i przynosząc oszczędności w wydatkach na energię rzędu 12 mln USD, która to kwota trafia do lokalnej gospodarki. Z kolei rozwiązanie stosowane w Toronto w Kanadzie, polegające na wykorzystaniu wód jeziora do chłodzenia, pozwoliło ograniczyć zużycie energii na te cele o 90 procent. Przyniosło także miastu 89 mln dolarów ze sprzedaży 43 procent udziałów w lokalnych systemach energetycznych, którą to sumę miasto może wykorzystać do finansowania innych inwestycji. We Francji mieszkańcy Paryża mogą korzystać z tańszego, bardziej ekologicznego systemu ciepłowniczego. Miasto to, będące w jednej trzeciej właścicielem lokalnego zakładu grzewczego, czerpie dochody z rocznej dywidendy sięgające 2,6 mln USD oraz z opłaty koncesyjnej wynoszące kolejne 9,1 mln USD rocznie.

Obecnie w niektórych miastach połowa zużywanej energii jest wykorzystywana do ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń oraz wody, przy czym nieefektywne systemy powodują ogromne koszty ekonomiczne i społeczne oraz stanowią poważną barierę dla powszechnego dostępu do nowoczesnych technologii energetycznych. Na świecie stale rośnie zapotrzebowanie na chłodzenie, a także na usługi energetyczne. Według Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE) światowe zużycie energii na chłodzenie pomieszczeń zwiększyło się o 60 procent w okresie od roku 2000 do 2010 roku. Oczekuje się, że w wybranych regionach Azji i Ameryki Łacińskiej wzrośnie ono do roku 2050 o 625 procent.

Lokalne systemy rozprowadzające parę wodną oraz gorącą i zimną wodę z centrali do budynków na terenie miasta, mogą w znacznym stopniu ograniczyć emisję gazów cieplarnianych związaną ze zużyciem energii na chłodzenie i ogrzewanie. To z kolei może przynieść dalsze korzyści w postaci lepszej jakości powietrza, a także – w przypadku gdy lokalne systemy opierają się na odnawialnych źródłach energii – mniejszej zależności od paliw kopalnych i importu energii oraz większej odporności miast na drastyczne zmiany cen paliw.

Przeprowadzona analiza 45 „miast-championów”, pozwala stwierdzić, że chociaż udział lokalnych systemów energetycznych jest znaczący oraz cały czas wzrasta, ich pełny potencjał pozostaje w dalszym ciągu w przeważającej mierze niewykorzystany. Istnieją także znaczne możliwości ich rozbudowy, modernizacji i rozwoju. Samorządy mają szczególne warunki ku temu, aby rozwijać lokalne systemy energetyczne, co wynika z ich kompetencji planistycznych i regulacyjnych, jak również ich roli jako dużych konsumentów energii oraz dostawców infrastruktury i usług (np. energetycznych, transportowych, mieszkaniowych, w zakresie odbioru odpadów i oczyszczania ścieków).

Aby ułatwić przejście do nowoczesnych, lokalnych systemów energetycznych, UNEP uruchomił nową inicjatywę na rzecz ich rozwoju w miastach o nazwie District Energy in Cities, której przewodzi firma Danfoss. Inicjatywa ta będzie wspierać władze krajowe i miejskie w ich wysiłkach na rzecz rozwoju, modernizacji lub rozbudowy miejskich systemów ciepłowniczych, przy wsparciu partnerów międzynarodowych i finansowych oraz sektora prywatnego.

„Praca wykonywana w ramach UNEP w zakresie lokalnych systemów energetycznych w miastach ma nasze pełne poparcie – raport poświęcony temu zagadnieniu dowodzi, że wydajne energetycznie lokalne systemy ciepłownicze i chłodnicze, stanowiące podstawę działań na rzecz łagodzenia zmian klimatu oraz przynoszące korzyści społeczno-ekonomiczne, to nie kwestia technologii. Jest to raczej wpływ perspektywicznego myślenia i zrównoważonego planowania rozwoju miast oraz potrzeba stałego poszukiwania rozwiązań. Przedmiotowa publikacja z pewnością stanowi przewodnik dla burmistrzów, którzy pragną, by ich miasta znalazły się w czołówce zdrowych i przyjaznych mieszkańcom ośrodków. Danfoss zachęca wszystkie zainteresowane podmioty sektora prywatnego, by przyłączyły się do inicjatywy na rzecz rozwoju lokalnych systemów energetycznych w miastach oraz wspierały rozpowszechnianie tych informacji i transfer specjalistycznej wiedzy technicznej na całym świecie” – powiedział Niels B. Christiansen, Dyrektor Wykonawczy Danfoss.

Cały raport można pobrać pod adresem www.unep.org/energy/des