85 lat produkcji opon w Dębicy. Od Stomilu do największej fabryki opon Goodyear w Europie
Firma Oponiarska Dębica SA jest czołowym producentem opon do samochodów osobowych, dostawczych i ciężarowych na polskim rynku. Od 1995 roku amerykański koncern The Goodyear Tire & Rubber Company jest strategicznym inwestorem, posiadającym około 87,25% udziałów w kapitale zakładowym spółki. Firma produkuje opony pod markami, takimi jak: Dębica, Goodyear, Dunlop, Fulda oraz Sava.
W tym miesiącu fabryka opon obchodzi 85 lat istnienia. Założona w 1939 roku jako Fabryka Gum Jezdnych Stomil, dzisiaj jest nowoczesnym zakładem. Fabryka w Dębicy jest także jednym z największych pracodawców na Podkarpaciu. Produkuje opony na rynek polski i europejski, w tym opony pierwszego wyposażenia dla wiodących producentów samochodów. Polska fabryka jest obecnie największym zakładem Goodyeara w Europie i jednym z trzech największych na świecie.
Historia fabryki opon w Dębicy
Historia opon w Dębicy sięga roku 1937, kiedy to polski rząd podjął decyzję o budowie Centralnego Okręgu Przemysłowego. Jednym z jego elementów miała być filia poznańskiego „Stomilu”, rozwijająca produkcję dla wojska. Jako miejsce lokalizacji fabryki wybrano Dębicę.
Pierwszą oponę wyprodukowano 30 marca 1939 roku, a 4 kwietnia nastąpiło uroczyste otwarcie Fabryki Gum Jezdnych w Dębicy z udziałem Eugeniusza Kwiatkowskiego, ówczesnego Wiceprezesa Rady Ministrów i Ministra Skarbu. Początkowo produkowano tam opony na potrzeby polskiej armii. ówczesna zdolność produkcyjna fabryki wynosiła 600 kompletów. Latem 1939 r. w fabryce pracowało 600 osób.
Wojna przerwała dalszy rozwój przedsiębiorstwa. W 1940 roku, podczas okupacji niemieckiej, fabryka została przejęta przez koncern Continental Gummiwerke AG z Hanoweru i przekształcona w warsztaty naprawcze. Po wojnie, w 1949 roku, dębicki zakład został upaństwowiony i rozpoczął funkcjonowanie pod nazwą Zakłady Przemysłu Gumowego Dębica. W kolejnych latach fabryka była systematycznie rozbudowywana i unowocześniana.
W sierpniu 1972 r. z taśm produkcyjnych w Dębicy zjechały pierwsze polskie opony radialne o symbolu D-90, przeznaczone do samochodów osobowych, których rzeźba bieżnika pozwalała na eksploatację jesienią, wiosną i latem.
Innym ważnym symbolem rozwoju Dębicy była opona Stomil D124 do Fiatów 126p i 125p – przedmiot marzeń wielu Polaków. W latach siedemdziesiątych rozpoczęto produkcję opon zimowych, które początkowo nie cieszyły się zainteresowaniem kierowców – boom na ten rodzaj ogumienia zaczął się dopiero w latach 90., co skłoniło spółkę do uruchomienia w 1994 roku produkcji nowego rodzaju opon zimowych pod nazwą Dębica Frigo. Kolejne generacje tej opony powstają do dziś spotykając się z uznaniem kierowców.
Dębickie opony zapisały się również w historii sportów motorowych. W 1971 roku zadebiutowały na jednej z największych i najtrudniejszych imprez rajdowych świata, w Rajdzie Monte Carlo, a dwa lata później, w kolejnej edycji tego wyścigu, polskie załogi wystartowały w oficjalnym teamie „Stomilu” Dębica. Ponadto na oponach z Dębicy startowano w rajdzie Monachium – Wiedeń – Budapeszt, a także w największej krajowej imprezie motoryzacyjnej – Rajdzie Polski. Każde z tych wydarzeń pozwalało firmie na testowanie nowych technologii, które później znajdowały zastosowanie w oponach drogowych.
Momentem przełomowym dla dębickiej fabryki było nabycie strategicznego pakietu akcji przez amerykańskiego inwestora, koncern The Goodyear Tire & Rubber Company w grudniu 1995 r. Na przestrzeni lat Goodyear zainwestował w rozwój firmy ponad 500 mln dolarów oferując dostęp do unikalnego zaplecza technologicznego i autorskich innowacji. Pozwoliło to na rozszerzenie portfolio opon o nowe marki, takie jak Goodyear, Dunlop, Fulda, Sava, a także nowe rozmiary i opony z nowych segementów – rozpoczęto m.in. produkcję opon ciężarowych, co przełożyło się na umocnienie pozycji zakładu nie tylko na polskiej, ale też europejskiej mapie. Obecnie produkowane w Dębicy opony trafiają do 59 krajów.
Fabryka zajmuje powierzchnię 56 ha. Produkcja odbywa się w kilku segmentach, w których wytwarzane są: opony do samochodów osobowych i ciężarowych, gumowe mieszanki oraz części zamienne, a także membrany wulkanizacyjne. Podążając za rynkowymi trendami, FO Dębica rozwija produkcję opon osobowych w większych rozmiarach, takich jak 18 i 19 cali, co wynika między innymi z rosnącego popytu na SUVy.
Obecnie przedsiębiorstwo działa w oparciu o plan optymalizacji produkcji, który zakłada precyzyjne dostosowanie mocy produkcyjnych do bieżących zamówień, co w połączeniu z powtarzalnością procesów produkcyjnych pozwala na utrzymanie wysokich standardów jakości i bezpieczeństwa produktów. Optymalizacja zakładu nie tylko zwiększa efektywność produkcji, ale także minimalizuje ryzyko błędów, przyczyniając się jednocześnie do lepszego zarządzania zasobami.
Przedsiębiorstwo zatrudnia obecnie ponad 3000 osób. Firma stara się być dobrym sąsiadem i aktywnym uczestnikiem życia lokalnej społeczności, dlatego chętnie współpracuje z miejscowymi partnerami i wspiera pracowników zaangażowanych w wolontariat służący najbliższemu otoczeniu. W ramach realizowanej przez Goodyear na całym świecie strategii Better Future, pracownicy fabryki działają jako ochotnicy na rzecz m.in. lokalnych szkół i przedszkoli. W fabryce funkcjonuje też klub honorowych krwiodawców, którzy regularnie oddają krew na potrzeby miejscowego szpitala.
Firma Oponiarska Dębica kładzie także duży nacisk na zrównoważony rozwój, co potwierdza przygotowując właśnie raport ESG (Environmental, Social Responsibility and Corporate Governance) w oparciu o unijną dyrektywę o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD).
Notowana na warszawskiej giełdzie FO Dębica SA znalazła się w gronie pierwszych polskich firm, które tworzą ten raport standaryzujący działania na rzecz środowiska, społeczności i ładu korporacyjnego – jego celem jest zwiększenie przejrzystości i porównywalności działań spółek w tych obszarach.