Podpisano umowę o współpracy w sprawie budowy małych reaktorów jądrowych SMR w Polsce

Orlen Synthos Green Energy (OSGE), kanadyjskie firmy Aecon i AtkinsRéalis oraz koncern GE Hitachi podejmą ścisłą współpracę, aby przyspieszyć program budowy małych reaktorów modułowych (SMR) w Polsce, oparty na technologii BWRX-300. Pierwszy blok może być gotowy na początku nadchodzącej dekady.

Aby „mały atom” w Polsce stał się rzeczywistością w kolejnej dekadzie, warto korzystać z osiągnięć i doświadczeń innych firm zaangażowanych w najbardziej zaawansowany projekt tego typu na świecie. Chodzi o projekt w Darlington pod Toronto, gdzie koncern energetyczny Ontario Power Generation (OPG) buduje pierwszy na świecie reaktor BWRX-300. W procesie tym aktywnie uczestniczą wszyscy sygnatariusze umowy podpisanej w Warszawie z OSGE: Aecon (odpowiadający za budowę reaktora), AtkinsRéalis (inżynier projektu) oraz GEH (dostawca technologii).

Podpisana w Warszawie umowa między OSGE, Aecon, AtkinsRéalis i GE Hitachi stanowi krok milowy w kierunku udostępnienia polskim firmom, fabrykom i gospodarstwom domowym czystej energii pozyskiwanej z tzw. małego atomu. Finalizacja projektu OSGE ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego Polski i całego regionu oraz dla osiągania globalnych celów klimatycznych. Jest również istotna dla rozwoju relacji polsko-kanadyjskich, co podkreśliła Mary Ng, minister ds. małego biznesu, promocji eksportu i handlu międzynarodowego Kanady, która uczestniczyła w ceremonii.

„Zawarte umowy branżowe między kanadyjskimi i polskimi przedsiębiorstwami są konkretnymi przykładami tego, co nasze dwa kraje mogą osiągnąć, gdy pracujemy razem. Warto przypomnieć, że tylko w 2023 r. handel towarami między Kanadą a Polską wyniósł ponad 3,8 mld dolarów, co stanowi wzrost o ponad 72 proc. w porównaniu z 2016 r.” – zaznaczyła przedstawicielka kanadyjskiego rządu.

Jak powiedział Rafał Kasprów, prezes zarządu OSGE, „rozpoczynamy dziś kolejny, istotny etap współpracy polsko-kanadyjskiej. Naszym wspólnym celem jest zbudowanie efektywnego modelu współpracy i przygotowanie OSGE do realizacji kontraktów inżynieryjno-budowlanych. Aby zrobić to najskuteczniej, potrzebujemy wiedzy i wsparcia partnerów, którzy mają takie doświadczenie”.

W dokumencie podkreślono, że pozyskanie wiedzy bezpośrednio od firm realizujących referencyjny projekt w Kanadzie ma krytyczne znaczenie dla OSGE i jego projektu w Polsce – pozwala zdobyć doświadczenie z fazy konstrukcyjnej, wypracować model dla polskiego projektu.

Aecon to firma budowlana z 150-letnią historią i doświadczeniem, specjalizująca się w dużych projektach infrastrukturalnych. Zatrudnia ponad 12 tys. osób, a na swoim koncie posiada tak znaczące realizacje jak międzynarodowe lotnisko Montreal-Trudeau, system kolei miejskich w Vancouver (SkyTrain) czy wielopasmowe autostrady.

Z kolei AtkinsRéalis (wcześniej znana pod nazwą SNC Lavalin) to działająca globalnie kanadyjska firma świadcząca usługi konsultingowo-inżynieryjne, zaopatrzeniowe i budowlane dla różnych gałęzi przemysłu. Firma posiada szczególne doświadczenia w obszarze energetyki jądrowej: jest posiadaczem praw do technologii CANDU – kanadyjskich reaktorów ciężkowodnych, które działają m.in. w Kanadzie od 60 lat.

Podczas ceremonii podpisano również osobną, umowę pomiędzy OSGE, Aecon i AtkinsRéalis, bardzo szczegółowo określającą ramy współpracy w zakresie doradztwa, transferu wiedzy, wykorzystania doświadczeń w obszarach za które dane firmy odpowiadają w procesie budowy elektrowni jądrowej z reaktorem BWRX-300 w kanadyjskim Darlington. Doświadczenia AECON będą również wykorzystane przy dokumentacji dotyczącej wpływu budowy na środowisko oraz projektów prac budowlanych.

Efekty prac realizowanych na bazie umów będą wykorzystane przez OSGE na potrzeby przygotowania takich opracowań jak: wniosek o zezwolenie na budowę, wstępny raport bezpieczeństwa, raport o odziaływaniu na środowisko czy plan zagospodarowania terenu. Trzeba podkreślić, że nie są to jeszcze umowy obejmujące wykonawstwo polskiego BWRX-300.

Pojedynczy mały reaktor BWRX-300 pozwoli w ciągu sześciu dekad uniknąć 176 mln ton emisji CO2 oraz spalenia 65 mln ton węgla. Inwestycja w SMR-y będzie miała również pozytywny wpływ na polską gospodarkę. Według wyliczeń z raportu LPMG, przygotowanego dla spółki, faza inwestycyjna wraz z 60-letnim okresem działalności operacyjnej reaktora może wygenerować ponad 24 mld zł wartości dodanej brutto i 2,7 tys. nowych miejsc pracy.

Jak najszybsza budowa małych reaktorów jądrowych to również rekomendacja Komisji Europejskiej, która na początku bieżącego roku ogłosiła utworzenie specjalnego sojuszu przemysłowego, dedykowanemu powstawaniu SMR-ów na obszarze całej UE.