25 czerwca o godzinie 8:31 czasu polskiego z Centrum Kosmicznego im. Johna F. Kennedy’ego na Florydzie wystartowała misja IGNIS – pierwsza w historii Polski misja technologiczno-naukowa realizowana na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) z udziałem polskiego astronauty. Start kapsuły Crew Dragon, wyniesionej przez rakietę Falcon 9 firmy SpaceX, oznacza powrót Polski do aktywnego udziału w eksploracji kosmosu po ponad czterech dekadach przerwy.

Na pokładzie znalazł się Sławosz Uznański-Wiśniewski – drugi w historii Polak w przestrzeni kosmicznej, a pierwszy, który weźmie udział w misji na ISS jako specjalista misji. Polska tym samym dołączyła do grona państw aktywnie uczestniczących w zaawansowanych projektach kosmicznych, stając się ich współtwórcą.

Misja IGNIS stanowi część programu Ax-4 i jest realizowana wspólnie z partnerami międzynarodowymi. W skład załogi wchodzą: dowódczyni Peggy Whitson (USA), pilot Shubhanshu Shukla (Indie), specjalista misji Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska) oraz specjalista misji Tibor Kapu (Węgry). To pierwszy przypadek, w którym przedstawiciele Polski, Indii i Węgier wspólnie udają się na ISS w ramach rządowych misji narodowych, symbolicznie otwierając nowy rozdział w historii lotów kosmicznych tych państw.

Start pierwszej polskiej misji technologiczno-naukowej na Międzynarodową Staję Kosmiczną - IGNIS

Misja IGNIS to efekt umowy zawartej pomiędzy Ministerstwem Rozwoju i Technologii a Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), sfinansowanej przez polski rząd. Projekt stanowi przełomowy krok w rozwoju krajowego sektora kosmicznego, umożliwiając polskim podmiotom dostęp do infrastruktury ISS, a tym samym – do testowania technologii, które nie mogą być w pełni zweryfikowane w warunkach ziemskich.

Misja przyczyni się do wzrostu kompetencji w przemyśle kosmicznym, wzmocnienia pozycji Polski w międzynarodowych projektach naukowych oraz rozwoju gospodarki opartej na innowacjach i wysokich technologiach. Polska potwierdza w ten sposób swoją zdolność do aktywnego uczestnictwa w globalnym wyścigu technologicznym.

Podczas 14-dniowego pobytu na ISS, polski astronauta przeprowadzi 13 eksperymentów opracowanych przez krajowe instytucje naukowe, firmy i uczelnie. Projekty zostały przygotowane we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną i obejmują m.in.:

  • testy algorytmów sztucznej inteligencji w warunkach mikrograwitacji,
  • badania nad komunikacją z wykorzystaniem fal mózgowych, bez użycia mięśni,
  • analizę wpływu długotrwałego przebywania w kosmosie na zdrowie psychiczne,
  • pomiary poziomu hałasu i jego oddziaływania na członków załogi ISS,
  • badania nad wykorzystaniem mikroglonów w medycynie kosmicznej i przyszłych misjach załogowych.

Wyniki eksperymentów mogą znaleźć zastosowanie nie tylko w sektorze kosmicznym, ale także w takich dziedzinach jak medycyna, neurotechnologia, komunikacja czy biotechnologia. To również realna szansa na transfer zaawansowanych rozwiązań technologicznych do gospodarki.

Misja IGNIS ma również silny komponent edukacyjny, którego celem jest inspirowanie młodych ludzi do zainteresowania się naukami ścisłymi i eksploracją kosmosu. Blisko 20% czasu misji zostało poświęcone działaniom edukacyjnym skierowanym do dzieci i młodzieży. W trakcie trwania misji zaplanowano m.in. transmisje na żywo z ISS oraz interaktywne spotkania uczniów z astronautą, który wykona specjalnie przygotowane demonstracje eksperymentów edukacyjnych.

W ramach szeroko zakrojonego programu edukacyjnego powstaną materiały dydaktyczne dla szkół – w tym scenariusze lekcji, filmy, propozycje doświadczeń oraz cykl zajęć „Zostań kosmicznym inżynierem”, adresowany do młodzieży zainteresowanej inżynierią i technologiami kosmicznymi. Przewidziano również szkolenia dla nauczycieli oraz ogólnopolski cykl „Lekcji z orbity”, których celem jest włączenie tematyki kosmicznej do podstawy programowej polskich szkół.