LeopardISS – pierwszy z trzynastu eksperymentów realizowanych w ramach polskiej misji naukowo-technologicznej IGNIS – został zainstalowany na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). To bardzo ważny moment dla polskiego sektora kosmicznego: po raz pierwszy w historii w pełni zaprojektowana i zbudowana w Polsce technologia została umieszczona w największym laboratorium badawczym na orbicie.

Urządzenie zostało zainstalowane wewnątrz europejskiego modułu Columbus na platformie ICE Cubes, umożliwiającej zdalne sterowanie eksperymentem z Ziemi. Jednostkę przygotowała gliwicka firma KP Labs. LeopardISS to innowacyjna jednostka przetwarzania danych (Data Processing Unit – DPU), zaprojektowana specjalnie do prowadzenia elastycznych eksperymentów z zakresu sztucznej inteligencji w warunkach orbitalnych – bez konieczności wynoszenia oddzielnego satelity.

Pierwszym zadaniem urządzenia będzie przetestowanie algorytmów trójwymiarowego mapowania terenu, opracowanych przez Politechnikę Poznańską z myślą o przyszłych misjach planetarnych. Dzięki obliczeniom wykonywanym bezpośrednio na ISS możliwa będzie weryfikacja skuteczności tych algorytmów w realistycznych warunkach kosmicznych – co stanowi istotny krok w kierunku autonomicznego działania łazików księżycowych i marsjańskich.

Eksperyment LeopardISS czeka teraz na aktywację, która nastąpi po przylocie polskiego astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. Zgodnie z harmonogramem, jego misja na ISS rozpocznie się 8 czerwca 2025 r. i potrwa około dwa tygodnie. Uznański-Wiśniewski będzie drugim Polakiem w historii, który poleci w kosmos, a w trakcie swojej misji zrealizuje wybrane eksperymenty naukowe oraz działania edukacyjne w ramach misji IGNIS.

Misja IGNIS to pierwsza polska inicjatywa umożliwiająca krajowym instytucjom i firmom dostęp do infrastruktury ISS. Program realizowany jest przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Polską Agencję Kosmiczną we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA).

LeopardISS bazuje na doświadczeniach KP Labs zdobytych podczas realizacji misji satelitarnej Intuition-1, w której przetestowano algorytmy AI na orbicie okołoziemskiej. Nowa platforma została opracowana z myślą o większej elastyczności i możliwości przeprowadzania zaawansowanych testów – takich jak klasyfikacja obrazów, detekcja zmian, kompresja i szyfrowanie danych – bezpośrednio w przestrzeni kosmicznej. Dzięki temu użytkownicy zyskują tzw. flight heritage – cenne doświadczenie z działaniem technologii w realnych warunkach orbitalnych – bez konieczności samodzielnego wynoszenia sprzętu na orbitę.

Fot. Space Agency