Katowice – biznes w miejsce przemysłu?

Aglomeracja śląska przechodzi w ostatnich latach okres dynamicznych przemian związanych z próbą zmiany wizerunku regionu. Zamiast miejscem koncentracji przemysłu ciężkiego, chce być nowoczesnym centrum usług biznesowych.

Katowice jako centrum aglomeracji śląskiej cały czas kojarzone są przede wszystkim z przemysłem ciężkim, dużą liczbą kopalń węgla, a także sporym zanieczyszczeniem powietrza. Tymczasem aglomeracja zmienia swój charakter, a samo miasto próbuje obecnie stać się… centrum usług biznesowych dla całej Europy Środkowej. Jednym z elementów realizacji tej strategii jest organizacja Europejskiego Kongresu Gospodarczego, a także otwarte wiosną tego roku Międzynarodowe Centrum Kongresowe.

Przemysł spotkań
Znajdujące się w ścisłym centrum Katowic, w bezpośrednim sąsiedztwie Spodka, a także nowych siedzib Muzeum Śląskiego i zdobywcy wielu nagród w dziedzinie architektury – nowego budynku Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia Międzynarodowe Centrum Kongresowe posiada m.in. salę konferencyjną na 8 tys. osób, a także 26 mniejszych sal konferencyjnych. Obiekt powstał na zrewitalizowanych terenach przemysłowych KWK Katowice-Kleofas. Posiada oryginalną bryłę architektoniczną, której twórcą jest pracownia JEMS Architekci. Budynek MCK ma formę ciemnego prostopadłościanu. Przykryty jest zielonym dachem schodzącym w dół trawiastą doliną i dzielącym w ten sposób bryłę na dwie części. Na jego dachu znajduje się taras widokowy, z którego podziwiać można panoramę Katowic.

Dzięki temu, że MCK bezpośrednio sąsiaduje z ikoną miasta – Spodkiem – w tej chwili można w nim organizować wydarzenia o dużej randze, nawet dla 25 tys. osób. Pierwszym z nich był VII Europejski Kongres Gospodarczy (EEC – European Economic Congress). Wzięło w nim udział 7,5 tys. osób, w tym 700 prelegentów oraz 500 akredytowanych dziennikarzy z Polski i zagranicy. W imprezie zorganizowanej w dniach 20–22 kwietnia przez Grupę PTWP wzięło udział m.in.: czterech komisarzy Unii Europejskiej, kilkudziesięciu ministrów i wiceministrów z Polski, Europy oraz innych kontynentów, a także prezesi największych firm i liczni biznesmeni. „Nowy obiekt zrobił na uczestnikach wielkie wrażenie. W przyszłym roku chcemy jeszcze lepiej wykorzystać możliwości, które dają MCK, a także Spodek. Ponadto zamierzamy w większym stopniu skorzystać z obiektów w Strefie Kultury” – stwierdził w trakcie konferencji podsumowującej kongres Wojciech Kuśpik, prezes Grupy PTWP oraz inicjator EEC.

Wydarzeniem, które odbędzie się w najbliższych dniach w MCK, jest II Europejski Kongres Lean Manufacturing. W dniach 24–25 września weźmie w nim udział ponad sto firm, a także ponad dwustu uczestników. Celem wydarzenia jest zgromadzenie osób związanych ze szczupłym zarządzaniem w różnych dziedzinach i na różnych poziomach zaawansowania. W związku z tym w jego trakcie omówione zostaną liczne przykłady lean manufacturing w firmach o zasięgu międzynarodowym. Oprócz licznych case studies prezentujących wdrożone rozwiązania uczestnicy wezmą udział w „Take a GEMBA WALK”, czyli praktycznej wizycie w jednej ze śląskich firm wdrażających lean manufacturing.

Następnym dużym wydarzeniem, które odbędzie się w MCK, jest zaplanowany w dniach 5–6 października Europejski Kongres Logistyczny ONECARGO, mający w założeniach organizatorów stać się największym spotkaniem branży logistycznej w Europie Środkowo-Wschodniej. Będzie to forum wymiany opinii i doświadczeń wytyczające główne kierunki rozwoju branży TSL (Transport–Spedycja–Logistyka) w całej Europie. W wydarzeniu organizowanym z inicjatywy Grupy PKP CARGO ma wziąć udział około tysiąca osób, wśród których znajdą się m.in.: eksperci branży TSL, przedstawiciele samorządu oraz krajowej i europejskiej administracji – w tym Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej, a także specjaliści z najważniejszych firm reprezentujących podstawowe gałęzie branży logistycznej z Polski i Europy.

W swojej strategii rozwojowej Katowice w dużej mierze stawiają na uczynienie ze stolicy regionu centrum przemysłu spotkań. Jak wynika z raportu „Rynek turystyki biznesowej w Katowicach w 2014 r.”, w ciągu minionych 12 miesięcy zorganizowano ponad siedem tysięcy spotkań biznesowych, w których uczestniczyło ponad pół miliona osób. W związku z tym miasto w tym roku uruchomiło Convention Bureau Katowice. Jego celem jest inicjowanie i wspieranie działań mających na celu promocję miasta jako centrum turystyki biznesowej i konferencyjnej, miejsca organizacji kongresów, spotkań oraz imprez targowych rangi ogólnopolskiej i międzynarodowej. Convention Bureau Katowice ma pełnić funkcję instytucji pierwszego kontaktu dla osób zainteresowanych organizacją wydarzeń biznesowych w Katowicach, udostępniając dane podmiotów obsługujących wydarzenia kongresowo-wystawiennicze i służąc za konsultanta i doradcę w zakresie dostępnych usług.

Strefa przemysłu
Jak wynika z najnowszego raportu „Sektor nowoczesnych usług biznesowych w aglomeracji katowickiej”, który został wydany przez ABSL, w ostatnim czasie wyraźnie wzrasta atrakcyjność aglomeracji dla inwestorów, w tym tych z sektora nowoczesnych usług biznesowych. Obecnie na terenie aglomeracji działają 64 centra usług, należące do 57 inwestorów z 10 państw. Znajduje się wśród nich 15 firm ze Stanów Zjednoczonych, 14 z Polski, a także spółki z Wielkiej Brytanii, Francji, Holandii, Niemiec, Szwecji, Finlandii, Indii i Kanady. Zatrudniają one w sumie 15 tys. specjalistów – tylko na przestrzeni ubiegłego roku jest to wzrost o 20%. Do końca 2015 r. zatrudnienie w branży osiągnie 17,5 tys. osób i w związku z tym podwoi się w porównaniu ze stanem z roku 2012.

W rankingu Polish Cities of the Future 2015/16, który publikowany jest przez „fDi Magazine”, dwumiesięcznik należący do grupy Financial Times, pod względem strategii przyciągania zagranicznych inwestycji bezpośrednich Katowice lokują się na trzecim miejscu w Polsce (pierwsza jest Łódź, a trzeci Wrocław). W tym samym rankingu, w kategorii „Infrastruktura i komunikacja” stolica Górnego Śląska zajęła trzecie miejsce, za Warszawą i Krakowem. Jednocześnie Katowice zostały uznane za najlepsze miasto Europy Środkowo-Wschodniej pod względem strategii przyciągania zagranicznych inwestycji bezpośrednich i drugim wśród dużych miast w Europie.

Ogromne znaczenie ma w tym kontekście działalność Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, będącej liderem wśród polskich specjalnych stref ekonomicznych. Jak dotąd w KSSE działa ponad 250 firm, w których zatrudnionych jest ponad 55 tys. osób. Na terenie strefy zainwestowano mniej więcej 22 mld zł. W pierwszym półroczu tego roku KSSE pozyskała kolejne 20 projektów o wartości niemal 900 mln zł. Największym z nich jest budowa kolejnej fabryki japońskiego producenta filtrów ceramicznych do silników – firmy NGK Ceramics Polska. Drugą pod względem wielkości inwestycją w KSSE stanie się zakład produkcyjny, w którym wytwarzane będą głównie opaski zaciskowe i sprężyny talerzowe dla branży motoryzacyjnej. Inwestorem w tym wypadku jest Mubea Automotive Poland. Trzeci zakład zbuduje specjalizująca się w produkcji opakowań zwrotnych z tworzywa sztucznego firma Schoeller Allibert.

W dotychczasowej historii KSSE największą inwestycją jest fabryka samochodów marki Opel koncernu General Motors. Branża motoryzacyjna jest największym inwestorem w KSSE. Przedstawicielem tej branży, obok General Motors, jest m.in. Fiat Auto Poland. Ponad połowa zainwestowanych środków (60,4%) należy do firm z tej branży. Na terenie KSSE działają również m.in. producenci wyrobów ze szkła (6,6%), a także branża metalowa (4,1%). Najwięcej zainwestowały firmy ze Stanów Zjednoczonych (35,8%). Na drugim miejscu pod tym względem znajdują się Włochy (22,4%), krajowi producenci (11,8%), a także producenci z Niemiec (9,5%) i Japonii (6,8%).

Przemysł do muzeum
Zarówno Katowice, jak i cały Górny Śląsk tradycyjnie kojarzone są z przemysłem ciężkim, kopalniami węgla i wieloma zakładami produkcyjnymi. W dalszym ciągu działają na jego terenie największe spółki węglowe, a także – w KSSE – wiele firm produkcyjnych m.in. z branży motoryzacyjnej. Jednocześnie na terenie miasta i całego województwa istnieje szereg zabytków przemysłu. W związku z tym industrialne dziedzictwo wykorzystane zostało do stworzenia Szlaku Zabytków Techniki – samochodowego szlaku turystyczno-kulturowego.

W jego skład wchodzi 36 obiektów uważanych za najważniejsze i najciekawsze pod względem walorów turystycznych, historycznych i architektonicznych pamiątki przemysłowe na terenie Górnego Śląska. Wśród nich znajdują się m.in.: katowicka kolonia robotnicza Nikiszowiec, zabrzańska kopalnia Guido, tyskie Browarium czy też znajdujący się w Chorzowie Szyb Prezydent. „Tegorocznej Industriadzie (będącej dorocznym świętem Szlaku Zabytków Techniki) towarzyszyły słowa André Marlaux – pierwszego francuskiego ministra kultury – który powiedział, że przyszłość jest prezentem, który robi nam przeszłość. Obiekty poprzemysłowe, w których przeszłość w twórczy sposób wykorzystywana jest w teraźniejszości, a jednocześnie tworzone są rozwiązania budujące przyszłość, jest – jak myślę – tego typu prezentem” – mówi Adam Hajduga, kierownik Referatu Promocji Dziedzictwa Industrialnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego.

Szlak Zabytków Techniki ma być kolejnym elementem, który poprawi atrakcyjność regionu i Katowic jako miejsca, gdzie dynamicznie ma się rozwijać turystyka biznesowa. Jednocześnie też jest jednym z elementów wsparcia dla oferty związanej z uczynieniem z województwa śląskiego regionalnego centrum usług biznesowych, a także miejsca największych w Europie Środkowo-Wschodniej kongresów i spotkań branżowych. Czy będą one skuteczne, przekonamy się w ciągu kilku najbliższych lat.

Czy wiesz, że… Działania Katowic i aglomeracji śląskiej, mające uczynić z regionu nowoczesne centrum usług biznesowych – podstawowe fakty:W oddanym w tym roku do użytku Międzynarodowym Centrum Kongresowym, bezpośrednio sąsiadującym z ikoną miasta – Spodkiem – można organizować wydarzenia o dużej randze, nawet dla 25 tys. osób. Pierwszym z nich był VII Europejski Kongres Gospodarczy (EEC – European Economic Congress). Wzięło w nim udział 7,5 tys. osób, w tym 700 prelegentów oraz 500 akredytowanych dziennikarzy z Polski i zagranicy.W 2014 r. zorganizowano w Katowicach ponad siedem tysięcy spotkań biznesowych, w których uczestniczyło pół miliona osób. W związku z tym miasto w tym roku uruchomiło Convention Bureau Katowice. Jego celem jest inicjowanie i wspieranie działań mających na celu promocję miasta jako wiodącego w Polsce centrum turystyki biznesowej i konferencyjnej. Obecnie na terenie aglomeracji działają 64 centra usług, należące do 57 inwestorów z 10 państw. Znajduje się wśród nich 15 firm ze Stanów Zjednoczonych, 14 z Polski, a także spółki z Wielkiej Brytanii, Francji, Holandii, Niemiec, ze Szwecji, z Finlandii, Indii i Kanady. Zatrudniają one w sumie 15 tys. specjalistów – tylko na przestrzeni ubiegłego roku jest to wzrost o 20%. Do końca 2015 r. zatrudnienie w branży będzie wynosić 17,5 tys. osób i w związku z tym podwoi się w porównaniu ze stanem z roku 2012. Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna jest liderem wśród polskich specjalnych stref ekonomicznych. Jak dotąd w KSSE działa ponad 250 firm, w których zatrudnionych jest ponad 55 tys. osób. Inwestycje na terenie KSSE wynoszą 22 mld zł. W pierwszym półroczu tego roku KSSE pozyskała kolejne 20 projektów o wartości niemal 900 mln zł. W dotychczasowej historii KSSE największą inwestycją jest fabryka samochodów marki Opel koncernu General Motors.