POLNA SA: zawory regulacyjne dla energetyki

Zakłady Automatyki Polna SA z Przemyśla to producent wyrobów z zakresu automatyki przemysłowej i ciepłowniczej, urządzeń centralnego smarowania oraz aparatury laboratoryjnej. Specjalizuje się w projektowaniu i produkcji zaworów regulacyjnych, stosowanych w instalacjach technologicznych w energetyce, petrochemii, gazownictwie. „Dużą część produkowanych przez nas zaworów regulacyjnych projektujemy specjalnie pod kątem najtrudniejszych warunków pracy instalacji oraz z uwzględnieniem nietypowych wymagań, których nie udałoby się spełnić, oferując wyroby katalogowe” – mówi Dariusz Fil, dyrektor ds. marketingu i sprzedaży.
 
Historia firmy sięga lat 20. – przyjmuje się, że rok jej założenia to 1923. Oczywiście w tym czasie asortyment był zupełnie inny niż dziś. Były to przede wszystkim maszyny rolnicze, które odpowiadały na ówczesne zapotrzebowanie klientów. W kolejnych latach nastąpiło kilka okresów, kiedy w ofercie firmy znalazł się zupełnie inny asortyment, m.in. maszyny do szycia, jednak od samego początku nieodłącznym elementem jej struktury była odlewnia żeliwa. Obecny profil produkcji, czyli zawory regulacyjne i siłowniki pneumatyczne, zaczął się kształtować pod koniec lat 60. „Wraz z rozwojem przemysłu zmieniał się również zakres oferowanych produktów, wchodząc na coraz wyższe poziomy zaawansowania technicznego – mówi Dariusz Fil. – Na tę chwilę Polna wykorzystuje swój potencjał w zakresie zaplecza inżynieryjno-technicznego oraz to, że cała produkcja zlokalizowana jest w jednym miejscu, co pozwala oferować rozwiązania szyte na miarę, zaprojektowane w odpowiedzi na potrzeby poszczególnych klientów, wykonane w stosunkowo krótkim czasie i za rozsądne pieniądze”. Są to atuty, które spółka wykorzystuje w walce z konkurencją. Jak zapewniają przedstawiciele firmy, sytuacja spółki jest bardzo dobra, o czym świadczą chociażby nowe inwestycje realizowane od kilku lat. Do najważniejszych należą: termomodernizacja wszystkich budynków wraz z wymianą stolarki okiennej i świetlików, zakup nowoczesnej stacji prób zaworów oraz pięcioosiowego centrum obróbczego. Jak zapowiada Dariusz Fil, w najbliższej przyszłości Polna zamierza kontynuować inwestycje związane z wymianą parku maszynowego, a także podejmować działania mające na celu pozyskanie nowych rynków zbytu.

Obecnie firma Polna zatrudnia 217 osób. Przede wszystkim są to operatorzy obrabiarek sterowanych numerycznie, tokarze i ślusarze. Wsparcie dla nich stanowi dział techniczny, który dzięki doświadczonym konstruktorom i technologom czuwa nad procesami produkcyjnymi, a także – uwzględniając aktualne potrzeby rynku – opracowuje nowe rozwiązania konstrukcyjne. W swoich strukturach Polna ma również odlewnię żeliwa.

Firma dała się już poznać nie tylko w Polsce, lecz także na rynkach zagranicznych, ciągle bowiem rozwija swoją sieć sprzedaży w kraju i za granicą. W tej chwili około 40% wyrobów produkowanych w Zakładach Automatyki Polna SA trafia na rynki zagraniczne. Zdecydowana większość sprzedaży eksportowej realizowana jest przez dystrybutorów zlokalizowanych w kilku krajach, tj.: w Czechach, w Niemczech, w Rosji, na Ukrainie. Dystrybutorzy współpracują też z firmami, które wykonują elementy instalacji lub kompletują szeroki zakres dostaw na dany obiekt i działają międzynarodowo, przez co zawory Polnej trafiają nawet do egzotycznych zakątków świata. „Każdy rynek, na którym chce się zaistnieć, ma swoją specyfikę i wymagania – wyjaśnia Marek Kuraś, doradca techniczno-handlowy. – Często są to certyfikaty uprawniające do sprzedaży na danym terenie lub wymóg spełnienia odpowiednich norm technicznych. Wymagania te wiążą się z dużymi kosztami uzyskania wymaganych dopuszczeń, a następnie ich okresowego odnawiania”.
 
Nowości mające spełnić oczekiwania rynku
Oferta firmy jest bardzo szeroka i regularnie wzbogacana o kolejne pozycje. W ostatnim czasie, odpowiadając na potrzeby rynku oraz wykorzystując możliwości stworzone dzięki pozyskaniu nowych maszyn, Polna zajęła się segmentami, których wcześniej nie była w stanie obsłużyć, głównie ze względu na duże średnice i wysokie ciśnienia. Przykładami mogą być wyprodukowane przez nią zawory Z33 z grzybem obrotowym o średnicy DN450, przeznaczone do nowo budowanej elektrowni w Egipcie, zawory Z1B DN400, a także zawór trójdrogowy Z3 DN300 PN320.

Niedawno w ofercie firmy pojawiły się również zawory wielościeżkowe typu Z1B-M. Są one wykorzystywane do najtrudniejszych zastosowań, gdzie głównym problemem dyskwalifikującym standardowe konstrukcje są bardzo duże różnice ciśnień, działające na grzyb i gniazdo. Mowa tutaj o spadkach ciśnień rzędu 150-250 bar. „Medium w takich warunkach pracy spowodowałoby szybkie zniszczenie elementów wewnętrznych, jeśli zastosowalibyśmy typowe zawory z grzybem profilowym lub klatkowe – wyjaśnia Marek Kuraś. – Do takich właśnie zastosowań wprowadziliśmy konstrukcję wielostopniową Z1B-M z układem klatek labiryntowych z czynnym wielostopniowym dławieniem w całym zakresie pracy zaworu. Zawory tego typu z powodzeniem znajdują zastosowanie jako zawory minimalnego przepływu na bajpasie pomp zasilających, a także jako zawory rozruchowo-zasilające stosowane w energetyce. Użyte przez nas aplikacje spotykają się z wielkim zainteresowaniem klientów, co skutkuje wprowadzaniem w tego typu zaworach wciąż nowych opcji”. W początkowej fazie przewidywano ten typ zaworów jako opcję dla niewielkich średnic (do DN100), jednak szybko się okazało, że zapotrzebowanie na tego rodzaju rozwiązania jest dużo większe i obecnie firma ma w swojej ofercie aplikację zaworów Z1B-M dla średnic do DN250.

„Wszystkie produkowane przez nas wyroby ukierunkowane są na spełnienie oczekiwań rynku. Nowe produkty pojawiają się wtedy, gdy jest na nie zapotrzebowanie – opowiada o ofercie firmy Polna Marek Kuraś. – Przykładem mogą być wprowadzone w ostatnich latach zawory o średnicach dotąd nieprodukowanych przez Polną (DN300, DN350, DN400), które zostały wprowadzone w krótkim czasie i z sukcesem zaaplikowane. Często potrzeby klientów wykraczają poza dotychczas produkowany asortyment – jak w wypadku zaworów typu Z1A-C3 do regulacji mikroprzepływów przy dużych spadkach ciśnień. Wszelkie nowości wprowadzane przez Polną do asortymentu są podyktowane konkretnymi wymaganiami klientów, które pojawiają się na bieżąco”.

Proces produkcji każdego zaworu rozpoczyna się od określenia tego, jaką funkcję powinien on spełnić i w jakich warunkach ma pracować. Wstępnie jest on dobierany za pomocą programu obliczeniowego Conval, a następnie – jeśli rozwiązanie jest nowe – kierowany do biura konstrukcyjnego w celu opracowania. Zawór opracowywany jest jako model 3D, następnie pracuje się nad technologią wykonania części. W wielu wypadkach dla szczególnie trudnych aplikacji na etapie modelowania dokonywane są również analizy MES pod kątem wytrzymałości materiałów, naprężeń, analiza zmęczeniowa i analiza przepływowa.

„Wszystkie elementy zaworów są produkowane w naszym zakładzie przy użyciu najnowocześniejszych maszyn obróbczych sterowanych numerycznie – mówi Marek Kuraś. – W ostatnich latach nastąpiła gruntowna modernizacja parku maszynowego, co pozwala produkować bardziej zaawansowane zespoły w czasie krótszym niż dotąd i nieco taniej”.

Każdy wyprodukowany zawór, zanim trafi do klienta, jest sprawdzany na nowoczesnej stacji prób. Firma ma możliwość testowania zaworów o średnicach do DN600 ciśnieniami próbnymi do 1200 bar. „Wszystkie te procesy dają nam pewność, że produkt, który dostarczamy klientowi, jest bezpieczny i spełni postawione wymagania w instalacji przemysłowej” – dodaje Marek Kuraś.

Podczas produkcji zaworów firma musi pamiętać o spełnieniu licznych norm, które pozwolą na oddanie klientom do użytku bezpiecznego produktu. Jak się dowiedzieliśmy od jej specjalistów, należy zwrócić szczególną uwagę przede wszystkim na to, czy parametry technologiczne instalacji odpowiadają parametrom, które zostały podane przy zamówieniu. Bywa, że parametry projektowe odbiegają od rzeczywistych. Polna, projektując zawory, stosuje odpowiednio wysokie współczynniki bezpieczeństwa, jednak jeśli parametry instalacji w znaczący sposób odbiegają od założeń, to należy zweryfikować poprawność doboru urządzeń.

Aby zawór mógł pracować bezpiecznie i bezawaryjnie, należy także przestrzegać zapisów w instrukcjach uruchomienia i obsługi oraz nie lekceważyć znajdujących się w tych instrukcjach zaleceń co do przeglądów okresowych oraz wymiany odpowiednich zestawów części.

Na trwałość zaworów wpływ mają przede wszystkim parametry ich pracy wynikające z ciśnień i temperatur mediów, na których pracują. Jak mówią przedstawiciele firmy, zdarza się, że jej zawory pracują nieprzerwanie przez ponad 20 lat. Są też aplikacje, które wymagają częstej wymiany zamontowanego osprzętu, w tym zaworów, ze względu na bardzo trudne warunki pracy.

„Polna na każdy swój wyrób udziela 24-miesięcznej gwarancji i w tym okresie nie wymagamy szczególnych zabiegów serwisowych – wyjaśnia Dariusz Fil. – Oczywiście wielu klientów wymaga, aby dostarczać im produkty z gwarancją dłuższą niż standardowa. W uzgodnieniu udzielamy wtedy gwarancji 36-miesięcznej, 42-miesięcznej, a nawet dłuższej. Takie przypadki oceniane są indywidualnie”.

Na co powinna zwracać uwagę osoba, która chce kupić dobre zawory regulacyjne? Jak wyjaśnia Marek Kuraś, najważniejsze jest, aby klientowi dostarczyć pełną dokumentację wraz z obliczeniami przepływowymi, wtedy może on ocenić, czy oferowany wyrób spełni jego oczekiwania. Ważnym aspektem, oprócz ceny kompletnego zaworu, jest dostępność części zamiennych w okresie pogwarancyjnym oraz ich koszt. „Niektóre firmy konkurujące z nami oferują dość niskie ceny typowych zaworów, lecz komplet części zamiennych jest bardzo kosztowny” – dodaje Marek Kuraś. Z punktu widzenia klienta równie ważne są dostępność serwisu i szybkość jego reakcji.

Dla klienta istotnym czynnikiem przy wyborze dostawcy armatury jest bezpieczeństwo instalacji oraz pewność, że urządzenia będą spełniały swoją funkcję, a instalacja będzie mogła pracować w sposób ciągły. Jak zapewniają przedstawiciele firmy, zawory produkowane przez Polną te warunki spełniają, a potwierdzeniem są zdobyte przez firmę certyfikaty, wśród których warto wskazać Fire Safe i SIL. Dodatkowymi atutami firmy są wsparcie techniczne dla klienta w fazie projektowania czy też uruchamiania instalacji oraz serwis – zarówno gwarancyjny, jak i pogwarancyjny.

„Polna, mając własne służby serwisowe oraz produkując części we własnym zakładzie produkcyjnym, oferuje bardzo przystępne ceny. Serwis dokonuje przeglądów i remontów zaworów w siedzibie spółki, a jeśli nie jest możliwe wyjęcie zaworów z instalacji, to prace przeprowadzane są bezpośrednio u użytkownika” – podsumowuje Marek Kuraś.