3 lipca 2025 r. w Katowicach oficjalnie zainaugurowano działalność Łukasiewicz – Instytutu Sztucznej Inteligencji i Cyberbezpieczeństwa (Łukasiewicz – AI), utworzonego na bazie dotychczasowych zasobów Łukasiewicz – EMAG.

To jedno z nielicznych państwowych centrów badawczych w Polsce, które specjalizuje się w rozwijaniu sztucznej inteligencji i cyberbezpieczeństwa. Misją instytutu jest wspieranie krajowej strategii AI przez tworzenie nowoczesnej infrastruktury, realizację projektów kluczowych dla gospodarki i społeczeństwa oraz kształcenie specjalistów przyszłości.

Nowy instytut będzie łączyć kompetencje cyfrowe Sieci Badawczej Łukasiewicz, umożliwiając podejmowanie ambitnych projektów na większą skalę.

Będzie się koncentrował na wsparciu małych i średnich firm w wykorzystywaniu narzędzi sztucznej inteligencji, co ma pomóc im zwiększyć efektywność i wzmocnić pozycję na rynku. Dzięki innowacyjnym rozwiązaniom Łukasiewicz – AI chce przyczynić się do wzrostu konkurencyjności polskich przedsiębiorstw.

W planach instytutu jest uruchomienie centrum mocy obliczeniowej, które otworzy przed startupami, MŚP, administracją i naukowcami możliwość pracy z zaawansowanymi modelami AI bez konieczności kosztownych inwestycji w sprzęt.

W ramach programu „AI for All” instytut będzie promował wiedzę o sztucznej inteligencji i przeciwdziałał wykluczeniu cyfrowemu, oferując edukację dla różnych grup wiekowych oraz upowszechniając zasady bezpiecznego korzystania z technologii. Powstanie także Krajowe Centrum Zaufanej AI, które zajmie się certyfikacją algorytmów pod kątem bezpieczeństwa, przejrzystości i zgodności z przepisami, takimi jak AI Act czy NIS2.

Łukasiewicz – AI realizuje różnorodne projekty, wśród których znajdują się:

  • Cyfrowe bliźniaki dla ciepłownictwa i przemysłu, umożliwiające testowanie scenariuszy i szkolenie operatorów w bezpiecznym środowisku.
  • Platforma AI-Shield, która w czasie rzeczywistym wykrywa nieprawidłowości w urządzeniach IoT – od linii produkcyjnych po smartfony.
  • Projekt cALL-POL & MAINE, prowadzony ze szpitalami dziecięcymi, wspierający personalizację leczenia białaczki dzięki analizie danych i modelom uczenia maszynowego.
  • System RuleMiner, oferujący przejrzyste modele decyzyjne dla sektora finansowego, ubezpieczeniowego i administracji.
  • Platforma edukacyjna Compass, tworząca spersonalizowane zadania z matematyki i programowania dla uczniów i studentów.
  • Inicjatywa „Dostępna książka”, która zwiększa dostęp do literatury dla osób głuchych poprzez nagrania w polskim języku migowym, wykorzystywane także do rozwoju technologii tłumaczenia na PJM.

Zatrudniając ponad 120 ekspertów, instytut prowadzi obecnie ponad 50 projektów badawczo-rozwojowych, w tym w ramach programów Horyzont Europa, DIGITAL i NCBR.

W obszarze bezpieczeństwa i obronności Łukasiewicz – AI koncentruje się na cyberbezpieczeństwie, a uzyskany status akceleratora Centrum Testowego DIANA otwiera drzwi do współpracy z NATO w zakresie innowacji dla obronności.

Fot. Łukasiewicz – AI / SBŁ