Program EIC – wsparcie innowacji w Horyzoncie Europa

Program Horyzont Europa, tak jak i jego poprzednik Horyzont 2020 stawia na przełomowe innowacje realizowane przez przedsiębiorców lub konsorcja naukowo-przemysłowe. Na szczególną uwagę zasługuje program EIC, o niebagatelnym budżecie 10 mld euro.

Program EIC tworzą 3 instrumenty: Pathfinder, Transition, oraz Accelerator. Taki podział umożliwia pozyskanie wsparcia na każdym etapie rozwoju projektu – od pomysłu do wdrożenia. Aby wybrać odpowiedni instrument warto posługiwać się poziomami gotowości technologicznej TRL, które obiektywnie wskazują stopień rozwoju danego rozwiązania.

W pierwszej kolejności przedstawione zostaną w skrócie Pathfinder oraz Transition natomiast najwięcej miejsca zostanie poświęcone programowi Accelerator, który jest najlepszym wyborem dla MSP z zaawansowanymi rozwiązaniami.

EIC Pathfinder – jest to instrument o łącznym budżecie 168 mln euro w 2021 r. Skierowany do podmiotów i projektów na początkowym etapie rozwoju. Pozwala pozyskać finansowanie na stworzenie Proof of Concept (PoC), tj. rozwój pomysłu od 1 do 4 poziomu TRL. Wsparcie przyznawane jest w formie bezzwrotnej dotacji na projekty o wartości ok. 4 mln euro. Instrument skierowany jest przede wszystkim do konsorcjów naukowo-przemysłowych, z co najmniej trzech różnych krajów UE.

EIC Transition – instrument o łącznym budżecie 59,6 mln euro w 2021 r. Skierowany do podmiotów, które zrealizowały projekty w ramach EIC Pathfinder i są gotowe do dalszego rozwoju czyli do fazy przed komercyjnej (rozwój do 5/6 poziomu TRL). Wsparcie przyznawane jest w formie bezzwrotnej dotacji na projekty o wartości ok. 2,5 mln euro. Instrument skierowany jest zarówno do pojedynczych podmiotów jak i konsorcjów składających się maksymalnie z 5 podmiotów.

EIC Accelerator – instrument o łącznym budżecie 592,5 mln euro w 2021 r. Skierowany do podmiotów, których rozwiązanie znajduje się w fazie przed komercyjnej i umożliwia pozyskanie wsparcia na pełne wdrożenie rynkowe, tj. rozwój od 5/6 do 9 poziomu TRL. Wsparcie może być przyznawane w formie mieszanej w zależności od fazy gotowości rozwiązania, w tym:

– na rozwój do 8 TRL w formie bezzwrotnej dotacji od 0,5 do 2,5 mln euro (intensywność wsparcia 70%);
– na pełną komercjalizację i osiągnięcie 9 TRL w formie inwestycji kapitałowej – wsparcie do 15 milionów euro.

O finansowanie można ubiegać się w 3 wariantach: wariant mieszany (dotacja oraz inwestycja kapitałowa – łącznie do 17,5 mln euro, skierowany wyłącznie dla MŚP) wariant dotacyjny (tylko dotacja do 2,5 mln euro, skierowany wyłącznie do MŚP) bądź wariant inwestycyjny (tylko inwestycja kapitałowa do 15 mln euro, skierowany do MŚP oraz Mid-Caps).

Dostępne środki podzielone są na przedsięwzięcia tematyczne skupiające się na obszarach priorytetowych wyznaczonych przez Komisję Europejską (m.in. cyfryzacji, zielonej transformacji, zdrowia), jak i ogólnych przeznaczonych dla wszystkich typów projektów.

Wsparcie na etapie wdrożenia
EIC Accelerator ma na celu wsparcie projektów z innowacją przełomową o wysokim ryzyku i dużym wpływie społeczno-gospodarczym. Nabór dedykowany jest dla podmiotów, które:

• rozwijają innowację wysokiego ryzyka/wysokiego wpływu,
• potencjalnie mogą tworzyć nowe rynki,
• tworzą przełomowe rozwiązania technologiczne („deep tech”),
• wymagają znaczących funduszy w długim okresie czasu i są zbyt ryzykowne dla inwestorów prywatnych.

Wszystkie podmioty objęte wsparciem otrzymają dodatkową pomoc m.in. w formie:

• dostępu do usług doradczych, jak: coaching, mentoring, ekspertyzy, szkolenia,
• dostępu do partnerów biznesowych, jak: korporacje, inwestorzy,
• dostępu do ekosystemu innowacji i partnerów, jak: EITKIC, akceleratory, agencje innowacji.

Proces aplikowania i oceny

Proces aplikowania można podzieli na trzy etapy. W ramach Etapu pierwszego wyróżniamy:

Etap 1
Wniosek wstępny – opisujący proponowaną innowację, rynek, zespół;
Pitch deck’u – prezentacja max. do 10 slajdów;
Video – 3-minutowe nagranie prezentujące projekt i zespół.
Wnioski są oceniane przez czterech ekspertów zgodnie z zasadą first come first served, tj. zgodnie z kolejnością zgłoszeń. Czas oczekiwania na wynik to maksymalnie 4 tygodnie od złożenia.

Ocena będzie realizowana według trzech głównych kryteriów oceny:

• Doskonałość (ang. Excellence): eksperci ocenią m.in. nowość rezultatu w porównaniu do istniejących produktów, usług i modeli biznesowych; sprawdzą także potencjał do stworzenia nowego rynku lub do wprowadzenia znaczących zmian na już istniejącym;
• Wpływ (ang. Impact): oceniający zweryfikują czy innowacja ma potencjał do skalowania, czy prawidłowo określono potrzeby finansowe, a także czy innowacja ma szansę wywierać pozytywny wpływ społeczny, ekonomiczny i środowiskowy w skali europejskiej;
• Poziom ryzyka, wdrożenie i uzasadnienie potrzeby dofinansowania (ang. Level of risk, implementation, and need for Union support): eksperci ocenią czy zespół projektowy posiada kompetencje oraz motywację do wdrożenia proponowanej innowacji i wprowadzenia jej na rynek, a także czy odpowiednio zaplanowano pozyskanie krytycznych kompetencji, których obecnie brakuje w zespole.

Każdy z czterech ekspertów zadecyduje czy wniosek spełnia kolejne kryteria oceny i przyzna ocenę pozytywną lub negatywną tzw. „GO” lub „NO GO”. Jeśli co najmniej dwóch oceniających przyzna ocenę pozytywną, wniosek zostanie zaakceptowany, a wnioskodawca zaproszony do kolejnego etapu – przygotowania pełnego wniosku o dofinansowanie.

Etap 2
Wniosek właściwy
Wnioskodawcy, których Projekty zostały pozytywnie ocenione, zostają zaproszeni do przygotowania tzw. wniosku właściwego, który musi zostać złożony w terminie 12 miesięcy od otrzymania wyniku oceny wniosku wstępnego.

Ocena będzie prowadzona na zasadach podobnych do tych stosowanych w Etapie 1. Wniosek będzie oceniany przez 3 ekspertów, sprawdzających dokumentację pod kątem technologicznym i biznesowym, zgodnie z rozszerzonymi kryteriami oceny:

(1) Doskonałość (Excellence) – czy innowacja ma wysoki stopień nowości w porównaniu do istniejących produktów, usług i modeli biznesowych; czy ma potencjał do stworzenia nowego rynku lub do wprowadzenia znaczących zmian na już istniejącym oraz czy jest to odpowiedni moment pod względem rynkowym, użytkownika oraz trendów i rozwoju technologicznego; czy innowacja została już sprawdzona w środowisku laboratoryjnym i środowiskach zbliżonych w celu scharakteryzowania potencjału i oceny poziomu ryzyka (TRL 5/6);

(2) Wpływ (Impact) – czy dana innowacja ma potencjał do skalowania, czy związane z nią potrzeby finansowe są dobrze ocenione a zarazem realistyczne oraz czy innowacja ma szansę osiągnąć paneuropejski wpływ społeczny, ekonomiczny i środowiskowy; czy właściwie określono rynek dla innowacji, w tym jego specyficzne uwarunkowania oraz przewidywaną stopę wzrostu; czy analiza konkurencji została przeprowadzona prawidłowo, w tym czy zidentyfikowano potencjalnych odbiorców i użytkowników oraz zidentyfikowano unikatowe cechy produktu (ang. unique selling points) i kluczowe różnice względem rozwiązań konkurencyjnych; czy zaproponowano przekonującą oraz przemyślaną strategię komercjalizacji; czy kluczowi partnerzy niezbędni do komercjalizacji zostali zidentyfikowani i zaangażowani;

(3) Poziom ryzyka, wdrożenie oraz uzasadnienie potrzeby dofinansowania (Level of risk, implementation, and need of UE support) – czy zespół projektowy posiada kompetencje oraz motywację do wdrożenia proponowanej innowacji i wprowadzenia jej na rynek, a także czy odpowiednio zaplanowano pozyskanie krytycznych kompetencji, których obecnie brakuje w zespole; czy plan komercjalizacji uwzględnia jasno zdefiniowane kamienie milowe, zadania, spodziewane wyniki, wraz z niezbędnymi zasobami i harmonogramem; czy charakter i poziom ryzyka inwestycji w innowację oznacza, że uczestnicy rynku nie są chętni do samodzielnego zaangażowania całej kwoty; czy istnieją dowody na to, że uczestnicy rynku byliby skłonni do inwestowania razem z EIC lub na późniejszym etapie.

Ocena wniosków będzie prowadzona w systemie zerojedynkowym („GO”/ „NO GO”). Do kolejnego etapu oceny – spotkania z ekspertami (tzw. pitch-deck) zakwalifikują się projekty, które uzyskały „GO” od wszystkich trzech ekspertów w ramach wszystkich trzech kryteriów.
Spodziewany czas oczekiwania na wynik to około 5-6 tygodni od zakończenia rundy naboru.

Etap 3
Spotkanie z Ekspertami
Trzeci i zarazem ostatni etap oceny to spotkanie z Ekspertami w formie panelu. Wnioskodawcy dostaną możliwość zaprezentowania swoich projektów przed jury złożonym z maksymalnie 6 osób. Szczegóły na temat spotkania (data i godzina, miejsce, a także w przypadku paneli realizowanych w formie zdalnej – informacje na temat spotkania wirtualnego) zostaną przekazane Wnioskodawcy co najmniej 1-2 tygodnie wcześniej.

➡ Czas spotkania wyniesie maksymalnie 40 minut, w tym nie więcej niż 10 minut może być przeznaczone na prezentację projektu. Kolejne 30 minut to sesja pytań i odpowiedzi. W panelu może wziąć udział do 3 przedstawicieli wnioskodawcy.

➡ Spotkania będą organizowane około 8-10 tygodni po zakończeniu naboru, a ostateczne wyniki zostaną przekazane w ciągu 2-3 tygodni od spotkaniu.

Co w razie niepowodzenia?
W przypadku otrzymania negatywnej oceny („NO GO”) istnieje możliwość poprawy i ponownego złożenia skorygowanej aplikacji. Po dwóch nieudanych próbach będzie miał miejsce 12-miesięczny okres zamrożenia, w trakcie którego aplikujący nie będzie mógł składać wniosków.

Generator wniosków
Wnioski zarówno wstępne jak i właściwe są przygotowywane i składane za pośrednictwem platformy informatycznej EIC. Nabór wniosków wstępnych prowadzony jest w trybie ciągłym. Termin na złożenie wniosku właściwego w 2021 roku to środa 6 października. Terminy naborów na przyszły rok zostaną określone ogłoszone prawdopodobnie w Q4 2021 r.