W branży sportowej i fitness podobnie jak w innych sektorach, również zwiększa się zakres zastosowań druku 3D. Wielu czołowych producentów takich jak Nike, Reebok czy New Balance dostrzega jego potencjał w wytwarzaniu profesjonalnego obuwia do biegania, piłki nożnej oraz wielu innych dyscyplin.
Niewątpliwą zaletą druku 3D w sporcie jest oczywiście możliwość masowej personalizacji. Addytywne wytwarzanie idealnie nadaje się do tworzenia niestandardowego sprzętu, przynoszącego wymierne korzyści zawodnikom skoncentrowanym na swoich osiągach. Wraz z rozwojem zaawansowanych materiałów do druku 3D, przemysł sportowy może obecnie wytwarzać przyrostowo bardziej funkcjonalne produkty w wielu kategoriach – od nart po ochraniacze na zęby.
Poprawa procesu rozwoju produktu
Addytywne technologie sprawdzają się również w opracowywaniu nowych produktów. Oakley to jedna z wiodących na świecie marek zajmujących się projektowaniem akcesoriów sportowych, z kulturą twórców i wynalazców, mających wręcz obsesję na punkcie innowacji w tworzeniu doświadczeń, które inspirują sukces.
Stałe inwestycje tej firmy w digitalizację, w tym między innymi w technologię do druku 3D HP Multi Jet Fusion powodują, że Oakley posiada obecnie ponad 600 patentów na okulary, materiały i przekładnie rowerowe, które stale rozwija. Dzięki tworzeniu prototypów z wykorzystaniem rewolucyjnej, wg Jonathana Clingenpeela – Design Model Shop Managera Oakley, technologii addytywnej HP, firma jest w stanie przyspieszyć procesy iteracji.
Zespół designerów projektuje konkretny element np. oprawki okularów nie w 2-3 dni, tworząc realne modele na podstawie szkiców w 2D, ale w ciągu 24 godzin. Byłoby to całkowicie niemożliwe lub znacznie droższe i bardziej skomplikowane w przypadku tradycyjnych metod produkcji, takiej jak formowanie wtryskowe czy CNC. HP MJF 3D pozwala na wykonanie wielu iteracji przy niższych kosztach. Proces jest dość prosty: wystarczy zmodyfikować plik 3D za pomocą oprogramowania do modelowania 3D, aby wydrukować w kilka godzin zupełnie nową wersję przyszłego produktu!
Inne firmy również wykorzystują druk 3D, aby przyspieszyć rozwój swoich produktów. Producent rowerów Trek zaczął używać oprogramowania CAD i drukarek 3D do projektowania i testowania wsporników i części przekładni do rowerów.
Firma Nike wykorzystała również szybkie prototypowanie w druku 3D, aby zoptymalizować projekt podeszwy zewnętrznej w modelu buta Nike Zoom Superfly Elite.
Sprzęt sportowy „na zamówienie”
Addytywna produkcja w technologiach takich jak MJF i SLS pozwala nie tylko przyspieszyć cykl projektowania, ale również produkcję sprzętu lepiej dostosowanego do indywidualnych potrzeb sportowców.
Australijska firma Zweikampf wytwarza przyrostowo niestandardowe nagolenniki piłkarskie, a GuardLab, Hydra-Guard i GRiTT 3D rozpoczęły produkcję ochraniaczy na zęby drukowanych w 3D. Autodesk i Lawrence Livermore National Laboratory współpracują natomiast w ramach drukowania w 3D kasków piłkarskich.
Druk 3D oferuje sportowcom całkowicie dopasowane akcesoria, pozwalające na osiągnięcia wykraczające daleko poza podium lokalnych zawodów, aż do igrzysk olimpijskich. Przykładem jest sukces Sary Bertolasi na Olimpiadzie w Rio 2016. Włoskiej lekkoatletce udało się rywalizować pomimo kontuzji kości kulszowej dzięki ergonomicznemu siedzisku i wózkowi, zaprojektowanemu i wykonanemu przez firmę Elmec Informatica w technologii HP MJF 3D.
Druk 3D wpływa również na sposób trenowania sportowców. Firma Sinthesi Engineering wykorzystuje technologię HP MJF 3D do tworzenia akcesoriów, które pomagają poprawić techniki gry w tenisa. Giordano Covini – założyciel Dyrektor Generalny Sinthesi Engineering jako zapalony tenisista stołowy, wspólnie ze swoim zespołem opracował trzy nowe produkty, które pomogą jemu i innym graczom ulepszyć ich grę.
Pierwszy to double net, czyli druga siatka, umieszczona powyżej oryginalnej na stole, używana jako narzędzie treningowe, które pomaga graczom poprawić precyzję podczas odbijania piłki. Drugim jest ping phone – utrzymujący smartfona zawodnika podczas filmowania jego gry treningowej, aby następnie móc przeanalizować co należy poprawić w jego technice etc.
Tester bat to trzecie urządzenie, które zostało skonstruowane, aby kontrolować przyczepność okładziny pokrywającej obie strony rakietki. Przepisy i regulacje Międzynarodowej Federacji Tenisa Stołowego określają wymagania dotyczące gładkości powierzchni okładzin, a Tester bat został przyjęty przez Włoską Federację Tenisa Stołowego jako oficjalne narzędzie do walidacji rakiet sportowców. Na co dzień jest używany przez sędziów meczowych i wszystkich tych, którzy chcą egzekwować przepisy dotyczące gry.
Wykorzystując technologię HP Multi Jet Fusion (MJF) do tworzenia tych nowych akcesoriów, firma Sinthesi Engineering skorzystała z szybszej produkcji, dodatkowo przy niższych kosztach. „Dzięki rewolucyjnej wręcz prędkości druku w technologii HP MJF jesteśmy w stanie zrealizować zamówienia w zaledwie 3 dni, a zatem nie musimy nawet martwić się o magazynowanie części, co znacznie obniża koszty” – mówi Covini.
Zwraca również uwagę na materiały stosowane w technologii HP, które oferują bardzo dobre właściwości mechaniczne wydruków, aby wytrzymywały uderzenia, naciski i naprężenia. Sinthesi Engineering korzysta również z technologii HP MJF 3D w wytwarzaniu krótkich serii limitowanych – kilkadziesiąt lub kilkaset sztuk rocznie, co metodą formowania wtryskowego lub CNC nie byłoby opłacalne.
Trudno jest wskazać dyscyplinę sportu, w której druk 3D nie będzie w stanie „zabrać głosu” w ciągu najbliższych kilku lat. Technologie addytywne coraz bardziej wspierają sportowców w ciągłym poszukiwaniu ulepszeń, ale ostatecznym celem jest wykorzystanie AM do produkcji na masową skalę, dając klientowi końcowemu możliwość wydrukowania własnej koszulki do biegania, butów piłkarskich lub opaski na rękę do tenisa. Jesteśmy zatem świadkami gwałtownej ewolucji druku 3D w świecie odzieży i technicznego sprzętu sportowego, którego potencjał wciąż nie jest do końca wykorzystywany.