Nowe biurowce na rynkach regionalnych
Na głównych rynkach regionalnych w kraju powstaje więcej biur niż w Warszawie. Większość z nich zajmą firmy z sektora usług dla biznesu.
Na ośmiu największych rynkach biurowych w Polsce w budowie jest łącznie ponad 900 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej, szacują analitycy Walter Herz. W Warszawie powstaje ok. 700 tys. mkw. biur.
Zapotrzebowanie na biura w miastach regionalnych utrzymuje się na stabilnym, wysokim poziomie. W głównych aglomeracjach miejskich w kraju deweloperzy wynajmują więcej powierzchni niż oddają do użytku. W pierwszym półroczu br. na największych rynkach biurowych poza Warszawą do użytku oddane zostało ogółem ponad 220 tys. mkw. biur, z tego prawie 80 proc. w Krakowie, Trójmieście i Wrocławiu. Zawarte w tym czasie umowy najmu w regionach opiewały łącznie na prawie 270 tys. mkw. powierzchni. Najaktywniejsi byli najemcy w Krakowie, który miał ponad 40 proc. udział w ogólnym wolumenie najmu.
Największe zapotrzebowanie na biura na rynkach lokalnych niezmiennie zgłasza sektor nowoczesnych usług dla biznesu. W Trójmieście, Wrocławiu i Katowicach firmy reprezentujące branżę zajmują przeszło połowę powierzchni w powstających obiektach biurowych. W Krakowie wynajmują ¾ biur wchodzących na rynek, podają specjaliści Walter Herz.
Kraków jest zdecydowanym liderem regionalnych rynków biurowych. Zasób nowoczesnej powierzchni biurowej w mieście sięga 850 tys. mkw., a w budowie jest ponad 300 tys. mkw. biur, obliczają specjaliści. Niemniej popyt na krakowskie biura jest tak duży, że stolica Małopolski może się pochwalić jednym z najniższych współczynników pustostanów w kraju (6 proc.). Do nowych biur wchodzą przeważnie firmy z sektora usług dla biznesu, który wybrał Kraków na swój główny ośrodek w Polsce. Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych podaje, że w centrach BPO, SSC, IT i R&D zlokalizowanych w obrębie aglomeracji pracuje ponad 50 tys. osób.
Deweloperzy intensyfikują swoje działania, by zaspokoić ogromny apetyt na biura zgłaszany przez firmy z sektora usług dla biznesu. Kraków nigdy jeszcze nie mógł się poszczycić tak dużą ilością powierzchni biurowej w budowie. Jednym z największych projektów biurowych realizowanych obecnie w mieście jest Podium Park. Firma Decon Investment realizuje inwestycję przy skrzyżowaniu al. Jana Pawła II i ulicy Izydora Stella-Sawickiego. Powstaną tam trzy połączone jedenastokondygnacyjne budynki o łącznej powierzchni 65 tys. mkw.
Rozbudowuje się także krakowska Bonarka for Business (B4B). W trakcie realizacji jest szósty budynek kompleksu, który zaoferuje 10 tys. mkw. powierzchni klasy A. Inwestor, firma TriGranit zapowiada budowę kolejnych budynków w niedalekiej przyszłości. Docelowo obiekt składać się ma z 10 budynków biurowych o łącznej powierzchni najmu 95 tys. mkw.
Pod swój trzeci krakowski projekt kamień węgielny położyła też Skanska. Będzie to największy projekt biurowy firmy w miastach regionalnych. Kompleks High5ive, w którym ma znaleźć się 5 nowoczesnych budynków, zaoferuje ok. 70 tys. mkw. powierzchnia najmu. W pierwszym etapie inwestycji pomiędzy Hotelem Ibis a Galerią Krakowską powstaną dwa sześciopiętrowe budynki o łącznej powierzchni ok. 23,5 tys. mkw. GLA. Oddanie do użytku biurowców z pierwszego etapu budowy planowane jest w ostatnim kwartale 2017 roku.
W rejonie ulic Gustawa Herlinga Grudzińskiego, Zabłocie i Romanowicza powstaje zaś inwestycja Zabłocie Business Park. Prace przy pierwszym etapie kompleksu realizuje firma Technobud na zlecenie IMS Budownictwo. W ramach pierwszej fazy przedsięwzięcia do kwietnia 2017 roku potrwa budowa obiektu o powierzchni 11,3 tys. mkw. W kolejnym etapie powstanie biurowiec o powierzchni 14,5 tys. mkw. Wrocław, jako trzeci po Warszawie i Krakowie ośrodek biurowy w Polsce należy do najszybciej rosnących pod względem przyrostu podaży rynków w kraju. W tym roku, jak szacują analitycy Walter Herz, podaż powierzchni biurowej w mieście przekroczy 800 tys. mkw. W ubiegłym roku we Wrocławiu odnotowany został rekordowy popyt na powierzchnię biurową. Stolica Dolnego Śląska odpowiada za jedną piątą najmu biur na rynkach regionalnych w pierwszym półroczu tego roku. Ponad połowę wynajętej powierzchni zakontraktowały jak zwykle firmy z sektora nowoczesnych usług dla biznesu, bo Wrocław dla firm sektorowych jest także jedną z kluczowych lokalizacji w Polsce. W centrach usług znajdujących się na terenie aglomeracji zatrudnionych jest ponad 34 tys. osób.
We Wrocławiu w budowie jest ponad 200 tys. mkw. biur, prawie połowa ma być oddana jeszcze w tym roku. Swój kolejny projekt we Wrocławiu realizuje m.in. firma Skanska. Biurowiec Green2Day usytuowany jest między ogrodem botanicznym, Ostrowem Tumskim i placem Grunwaldzkim. Siedmiopiętrowy budynek dostarczy 17 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Oddanie biurowca planowane jest w ostatnim kwartale 2017 roku.
Także LC Corp rozpoczęła we Wrocławiu budowę swojej najnowszej inwestycji biurowej. Budynek Retro Office House powstaje w centrum miasta u zbiegu ulic Piłsudskiego i Komandorskiej. W sześciopiętrowym biurowcu, zaprojektowanym przez pracownię Kuryłowicz &Associates, znajdzie się ok. 18,2 tys. mkw. powierzchni biurowej i 2,6 tys. mkw. usługowo-handlowej. Oddanie obiektu planowane jest na kwiecień 2018 roku.
Na wrocławskim rynku budowę pierwszego etapu inwestycji Business Garden Wrocław prowadzi również firma Vastint, a Echo Investment realizuje projekt Sagittarius Business House I&II i Nobilis Business House. Wrocławski deweloper, firma Archicom planuje z kolei zagospodarowanie terenu dawnego Browaru Piastowskiego przy ulicy Jedności Narodowej. Inwestycja ma być podzielona na kilka etapów, a jej zakończenie planowane jest w 2022 roku. W sumie w ramach inwestycji ma powstać kilkanaście budynków z funkcją biurową i handlowo-usługową. Pierwsze prace budowlane inwestor zamierza rozpocząć w przyszłym roku.
W Trójmieście, które jest czwartym co do wielkości rynku biurowym w Polsce, powstaje rekordowa ilość biur, a na kolejne dwa lata inwestorzy zapowiadają już nowe projekty. Analitycy Walter Herz prognozują, że na koniec 2018 roku podaż w regionie może sięgnąć 800 tys. mkw. powierzchni biurowej. Tutaj także nowe inwestycje deweloperzy inicjują przede wszystkim w odpowiedzi na potrzeby zgłaszane ze strony centrów usług dla biznesu, w których pracuje już prawie 17 tys. osób. Najemcami biur są w Trójmieście także firmy związane z branżą morską, w tym spedycyjne, logistyczne i projektowe.
Trójmiejski rynek biurowy, który od dwóch lat przeżywa boom, podobnie jak krakowski, rozwija się teraz najszybciej w historii. W aglomeracji rosną spektakularne obiekty, jak gdański kompleks Olivia Business Centre z wieżą Olivia Star o wysokości całkowitej 180 metrów, czy park biurowy Alchemia.
W realizowanym trzecim etapie budowy wielofunkcyjnego, gdańskiego kompleksu Alchemia powstaje teraz największy budynek w tej inwestycji. Usytuowanym narożnikowo u zbiegu alei Grunwaldzkiej z ulicą Kołobrzeską budynek Argon ma zostać oddany w III/IV kwartale 2017 roku. Dostarczy 36 tys. mkw. powierzchni biurowej i około 2 tys. mkw. handlowo-usługowej.
W bezpośrednim sąsiedztwie wspomnianych centrów biurowych, zlokalizowanych przy głównej arterii komunikacyjnej Gdańska, grunt kupiła niedawno firma Skanska. Na działce o powierzchni ok. 9 tys. mkw. usytuowanej przy ulicy Grunwaldzkiej, naprzeciwko kampusu Uniwersytetu Gdańskiego firma zamierza wybudować nowoczesny budynek biurowy, który będzie jej premierową inwestycją w Trójmieście. Za dwa lata w obiekcie, który powstanie na terenie dawnego Centrostalu, inwestor planuje oddać do użytku ok. 42 tys. mkw. powierzchni biurowej brutto.
W Łodzi rośnie kilkanaście budynków biurowych. Deweloperzy są tam tak aktywni, że w ciągu kilku najbliższych lat miasto może niemal podwoić zasób nowoczesnej powierzchni biurowej, podkreślają przedstawiciele Walter Herz. Łódzki rynek biurowy liczy ok. 350 tys. mkw. powierzchni, kolejne 110 tys. mkw. biur jest w budowie. Łódź znajduje się w ścisłej, krajowej czołówce, jeśli chodzi o zatrudnienie w centrach usług dla biznesu, w sektorze pracuje ponad 17 tys. osób. Z myślą o firmach outsourcingowych inwestorzy planują nowe projekty.
Przy ulicy Składowej w Łodzi Skanska buduje kompleks Nowa Fabryczna, obliczony na 22 tys. mkw. powierzchni biurowej, który ma zostać oddany do użytku w połowie przyszłego roku. W tym samym czasie ma zakończyć się budowa położonego przy ulicy Kilińskiego projektu Nowa Formiernia z 24 tys. mkw. powierzchni biurowej, która jest już w całości wynajęta przez mBank.
Echo Investment prowadzi w Łodzi budowę inwestycji Symetris przy alei Piłsudskiego. Obiekt zaoferuje 18 tys. mkw. biur. Warimpex realizuje przy ulicy Zachodniej i Ogrodowej inwestycję Ogrodowa Office, w której powstanie 22 tys. mkw. powierzchni biurowej.
Firma Avestus Real Estate przygotowuje do budowy dwa budynki biurowe przy skrzyżowaniu dwóch głównych arterii komunikacyjnych miasta, ulicy Piłsudskiego i Rydza-Śmigłego. Projekt składał się będzie z trzech budynków, w tym dwóch biurowych o łącznej powierzchni najmu ok. 16,5 tys. mkw. brutto, licząc powierzchnię przeznaczoną na usługi na parterze. Rozpoczęcie budowy planowane jest w pierwszej połowie 2017 roku, a pełna realizacja inwestycji ma być zakończona w trzecim kwartale 2018 roku.
Pośród śmielszych inwestycji powstających w Łodzi specjaliści Walter Herz wymieniają także kompleks Hi Piotrkowska położony przy ulicy Piotrkowskiej 155 z 20 tys. mkw. powierzchni biurowej, który ma być gotowy w 2018 roku. A także projekt Avangarda Center, który firma Okam Capital planuje realizować etapami. W pierwszej fazie realizacji inwestycji, która zaoferuje łącznie 30 tys. mkw. powierzchni, do końca 2017 roku ma zostać oddane 5 tys. mkw. biur.
Rośnie też rynek biurowy w Katowicach. Aglomeracja Śląska dysponuje dziś ponad 400 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej i podobnie jak inne rynki regionalne przyciąga firmy z sektora obsługi biznesu. Centra outsourcingowe zatrudniają w tym regionie podobną liczbę osób co łódzkie (17 tys.) i należą do kluczowych najemców powierzchni biurowej. Na Śląsku powstaje ok. 70 tys. mkw. powierzchni biurowej, obliczają specjaliści Walter Herz. W Katowicach ruszyła m.in. budowa kompleksu KTW w sąsiedztwie Spodka, w którym powstać mają dwa biurowce. Pierwszy budynek będzie liczył 14 kondygnacji i 66 metrów wysokości, drugi będzie miał 133 metry i będzie najwyższym biurowcem w regionie.
Nowe biurowce wyrosną również w miejscu hali Baildon. Władze Katowic dały zielone światło inwestycji, którą Echo Investment planuje zrealizować na zakupionej działce przy ulicy Chorzowskiej, na której stała słynna hala sportowa. Według planów zagospodarowania najwyższy budynek, który powstanie w tym projekcie będzie mógł mieć 15 kondygnacji.
W mniejszych ośrodkach biurowych w kraju, w których również lokują się centra usług wspólnych, deweloperzy także rozwijają swoją działalność. W Bydgoszczy ruszyła budowa kompleksu Arkada Business Park przy rondzie Fordońskim, która przebiegać ma etapowo. Pierwszy z dwóch 45 metrowych budynków ma być gotowy w ostatnim kwartale 2017 roku. W każdym z biurowców do wynajęcia będzie ponad 10 tys. mkw. powierzchni biurowej klasy A.
Z pracami przy fundamentach projektu biurowego Immobile K3 wystartowała w mieście także firma CDI. Pięciokondygnacyjny biurowiec klasy A zaoferuje łącznie niemal 8,8 tys. mkw. powierzchni biurowej i handlowej. Inwestor planuje zakończyć budowę w pierwszym kwartale 2018 roku. W Szczecinie na terenie kompleksu Nowa Cukrownia trwa budowa biurowca Cukrowa Office, w którym część powierzchni zostanie udostępniona za przysłowiową złotówkę szczecińskim organizacjom pozarządowym. Budynek firmy Alsecco o całkowitej powierzchni 10 tys. mkw. ma zostać oddany do użytku w trzecim kwartale 2018 roku. Parter czteropiętrowego obiektu będzie przeznaczony na działalność usługowo-handlową. Ciekawostką jest, że biura w Cukrowa Office można kupić lub wynająć. Zakończenie realizacji inwestycji planowane jest jesienią 2018 roku.
Autor: Walter Herz