Piazap – Wyzwania prowadzą nas ku przyszłości

Piazap sp. z o.o. w Puławach to firma specjalizująca się we wdrażaniu systemów sterowania i automatyki. Jej oferta to kompleksowe, oparte na nowoczesnych technologiach specjalistyczne usługi z zakresu automatyki przemysłowej i instalacji elektrycznych. Stawiając na profesjonalizm firma zyskała wizerunek przedsiębiorstwa rzetelnie i terminowo wykonującego powierzone zadania. O firmie, jej sukcesach, stanie obecnym i planach na przyszłość, rozmawiamy z prezesem Tomaszem Berlińskim.

Zacznijmy od przedstawienia historii Przedsiębiorstwa Pomiarów i Automatyki „PiA-ZAP” Sp. z o.o. w Puławach.
Przedsiębiorstwo Pomiarów i Automatyki ,,PiA-ZAP” sp. z o.o. w Puławach istnieje od 1993 roku. Mamy więc za sobą blisko dwadzieścia lat doświadczeń i wytężonej pracy przeobrażającej Zakład Pomiarowy, istniejący od 1965 roku w strukturze Zakładów Azotowych, w wiodącą firmę wśród integratorów usług branży automatyki przemysłowej.

❗➡ Niewątpliwie, kamieniami milowymi były decyzje lat 90 dotyczące rozszerzenia działalności o systemy sterowania PLC/DCS podjęcie się największego w tamtych czasach w Polsce wdrożenia systemu akwizycji danych SCADA na wszystkich instalacjach produkcyjnych w Zakładach Azotowych Puławy SA . Lata 90 to też decyzje stawiające na jakość naszych usług, czego potwierdzeniem było udane wdrożenie systemu jakości ISO-9000. Z kolei pierwsza dekada nowego tysiąclecia przyniosła zmiany własnościowe spółki. Zbywane w 2005 roku udziały ZA Puławy SA nabyli pracownicy spółki. W tym czasie przyjęliśmy strategię spółki nastawioną na znacznie większą aktywność poza Puławami. Rok 2009 przyniósł nam rozszerzenie działalności o usługi elektryczne tworząc w Stalowej Woli Zespół Usług Elektrycznych.

Dziś podejmujemy się kompleksowych realizacji projektów wykraczających poza branżę automatyki i branżę elektryczną.

W tym roku przypada dwudziestolecie istnienia przedsiębiorstwa. Jak Pan widzi te lata istnienia firmy? Z czego jest Pan najbardziej zadowolony?
Tak, przed nami rok jubileuszu, w którym będziemy dokonywać podsumowania tych dwudziestu lat. Generalnie należy uznać, że założenia, które legły u podstaw projektu utworzenia samodzielnego przedsiębiorstwa zostały zrealizowane. Powstał silny specjalistyczny podmiot, który znacząco rozszerzył zakres swej działalności, realizując swoje usługi na terenie całego kraju. Pod kątem przychodów i aktywów kilkukrotnie zwiększył swoją początkową wartość i jest w branży rozpoznawaną marką oraz atrakcyjnym miejscem pracy. Myślę, że wszyscy, którzy dołożyli do tego swoją cegiełkę, mogą mieć dzisiaj satysfakcję.

Cieszę się, że jestem świadkiem i uczestnikiem projektu pod nazwą „PiA-ZAP”. Pracuję w tej firmie na różnych stanowiskach od jej założenia. Zadowolony jestem z tego, że firma ciągle się rozwija, że ma przed sobą perspektywy i że mam okazję współpracować z ciekawymi i ambitnymi ludźmi.

Czym konkretnie firma się zajmuje? Proszę scharakteryzować Wasz zakres działalności?
Swoją codzienną uwagę koncertujemy na zaspokajaniu pojawiających się potrzeb klientów z rynku automatyki procesowej. W ramach prowadzonej działalności oferujemy kompleksowe rozwiązania dla procesów technologicznych i produkcyjnych w zakresie automatyzacji i instalacji elektroenergetycznych.

Nasza oferta obejmuje usługi od projektowania, kompletacji dostawy, prefabrykacji szaf sterowniczych i zasilania, wykonania systemów sterowania i podłączeń obiektowych po uruchomienie instalacji aż do obsługi serwisowej instalacji nawet w cyklu całodobowym. Oczywiście w/w usługi nie wyczerpują w pełni naszych możliwości, mam tu na myśli usługi o charakterze remontowym aparatury akp w tym armatury wykonawczej czy też usługi napraw silników elektrycznych i transformatorów, w których specjalizujemy się od początku działalności naszej firmy.

Waszą działalność można sprecyzować do pięciu podstawowych dziedzin przemysłu. Proszę je opisać.
Tak, nasze usługi dedykowane są do pięciu jednorodnych grup klientów, które z uwagi na podobieństwo, ujawniają zbliżone do siebie oczekiwania i potrzeby.

Do nich należy przemysł chemiczny, energetyczny, wodno-ściekowy, hutniczy i przemysł spożywczy. Historia naszej firmy, a także lokalizacja sprawia, że przemysł chemiczny, tak zwanej Wielkiej Syntezy Chemicznej, jest wiodącym odbiorcą naszych usług. Ponadto z powodzeniem lokujemy nasze usługi w zakładach chemii organicznej, jak również potrafimy zrealizować innowacyjne projekty dla Zielonej Chemii. Dziś nie widzimy powodów, dla których nie potrafilibyśmy zrealizować zadania inwestycyjnego w petrochemii czy rafinerii. Drugim co do wielkości segmentem rynku, w którym posiadamy kompetencje, jest energetyka.

Energetyka to dla nas przede wszystkim elektrownie, elektrociepłownie węglowe, gazowe, ciepłownictwo, ale i nie tylko. Do segmentu energetyki zaliczamy również sektor gazowy, w którym to stopniowo budujemy doświadczenie. Kolejnym obszarem naszych zainteresowań, a i zdobytych kompetencji, jest przemysł wodno-ściekowy. Nasze usługi realizujemy w oczyszczalniach ścieków miejskich, gminnych, jak i przemysłowych oraz w przedsiębiorstwach wodociągowych. Przemysł hutniczy jest naszym najmłodszym segmentem, w którym budujemy nasze kompetencje. Nasze usługi lokujemy do przedsiębiorstw hutniczych, koksowniczych czy odlewniczych.

Piątym segmentem rynku, w którym się poruszamy jest przemysł spożywczy. Naszymi odbiorcami są przedsiębiorstwa produkujące makarony i wyroby zbożowe, spółdzielnie mleczarskie, czy też przetwórnie warzyw i owoców.

W której dziedzinie przemysłu jest Wam działać najlepiej?
Najwięcej doświadczenia, a i co za tym idzie najwięcej referencji, posiadamy w przemyśle chemicznym. To jak już wspomniałem wynika z genezy powstania naszej firmy. Niemniej coraz częściej spoglądamy tam, gdzie możemy zrealizować zadanie jako Generalny Wykonawca. Nie ograniczmy się do znanych nam branż. Szukamy biznesu na rynku usług kompleksowych. W takiej formule mamy już kilka realizacji za sobą np. ostatnia z roku 2012. Była to budowa instalacji do produkcji mas katalitycznych i ceramicznych dla INS Puławy, w której odpowiadaliśmy za branżę montażową, technologiczną, sanitarną, elektryczną i pomiarową.

Specjalizujecie się w systemach sterowania i automatyki. Opiszmy tę dziedzinę Waszej działalności.
W dzisiejszym świecie trudno jest sobie wyobrazić proces produkcyjny bez urządzeń i systemów, które samoczynnie sterują i kontrolują wiele newralgicznych procesów, wyręczając w tym człowieka. Automatyzacja jest obecna niemal wszędzie i w każdej dziedzinie gospodarczej. My specjalizujemy się w dostarczaniu kompleksowych systemów sterowania i automatyki w oparciu o rozproszone systemy sterowania DCS (Distributed Control System). Posiadamy praktyczną wiedzę popartą udanymi wdrożeniami w zakresie niemal wszystkich liczących się systemów DCS’ów na polskim rynku.

❗➡ Wyliczając alfabetycznie na przestrzeni naszej działalności oprogramowaliśmy lub dostarczyliśmy systemy: ABB – MOD300, Freelance, Industrial IT, 800xA, Emerson – Delata V, Honeywell – TDC 2000, 3000, PKS Experion, Yokogawa – Centum VP. Obecnie wdrażamy PPS’a firmy GE, przychylnie patrzymy na PCS7 firmy Siemens. Nie ograniczamy się, jesteśmy otwarci i kreatywni. W mniej wymagających aplikacjach realizujemy zadania oparte na sterownikach PLC i wizualizacji procesów SCADA/HMI, korzystając z czołowych producentów urządzeń i oprogramowania (GE, Saya Burges, SIEMENS, Wonderware).

❗➡ Ponadto podczas realizacji zadań inwestycyjnych, ale i nie tylko, spotykamy się z koniecznością integracji szeregu urządzeń bądź całych węzłów technologicznych w oparciu o sieci Ethernet, Modbus TCP/IP, Modbus RTU, Profibus DP, Profibus PA, Profinet oraz Fieldbus. Mając na myśli dostarczanie kompleksowych systemów sterowania nie zależy zapominać o warstwie obiektowej w szczególności doborze i dostawie urządzeń akp, montażu tras kablowych, prefabrykacji szaf systemowych i dystrybucji zasilania. Po uruchomieniu instalacji, w której oczywiście uczestniczymy zamykamy usługą utrzymania ruchu urządzeń akp i systemów sterowania. W tym obszarze świadczymy usługi bieżącej konserwacji, doraźnych napraw, remontów czy też modernizacji obwodów pomiarowych z dostępem do serwisu w cyklu całodobowym.

❗➡Na szczególną uwagę zasługuje fakt posiadania nowocześnie wyposażonych w urządzenia metrologiczne pracowni pomiarowych, w których to dokonujemy sprawdzeń aparatury kontrolno-pomiarowej. Ponadto posiadamy stację prób dla armatury regulacyjnej i odcinającej, w której po dokonanym remoncie przeprowadzamy test próby szczelności korpusu czy szczelności zamknięcia. W tym roku podpisaliśmy umowę autoryzowanego serwisu zaworów firmy Fisher po pozytywnie zakończonym procesie certyfikacji. Tak kompleksowa oferta, jak również doświadczenie, stawiają nas w czołówce firm integrujących systemy automatyki.

Pomówmy teraz o pomiarach fizykochemicznych, wszak też w tym się specjalizujecie.
Tak, ta działalność wymaga od nas szczególnego podejścia, a więc i specjalizacji, bowiem pomiary fizykochemiczne wiążą się ściśle z przestrzeganiem norm, rozporządzeń, dyrektyw środowiskowych. Posiadamy bogate doświadczenie we wdrażaniu systemów monitoringu emisji do powietrza zanieczyszczeń ze spalania paliw czy też odpadów, systemów monitoringu złożonych mieszanin związków chemicznych w procesach technologicznych, ciągłych pomiarów parametrów wody i ścieków.

Ponadto jesteśmy producentem REGULATORA SEDYMENTACJI, urządzenia służącego do optymalizacji szybkości dozowania flokulantu w procesach wzbogacania podczas przeróbki węgla lub innych kopalnianych złóż

Kolejna dziedzina działalności firmy to usługi elektryczne.
Usługi branży elektrycznej znalazły się w naszej ofercie od roku 2009. W ramach tej działalności realizujemy wykonawstwo przemysłowych instalacji elektrycznych w tym instalacji rozdzielczych NN i SN, oświetleniowych, odgromowych i wyrównawczych. Mamy za sobą kilka dużych kompleksowych realizacji/budów. Ponadto nasza oferta obejmuje naprawy i remonty silników prądu stałego, transformatorów, pieców do obróbki termicznej.

Na uwagę zasługuje usługa modernizacji suwnic obejmująca wymianę dotychczasowej instalacji elektrycznych z możliwością sterowania drogą radiową. Usługę tę realizujemy zgodnie z procedurami UDT posiadając stosowne uprawnienia. Innym ciekawym obszarem rozwijanym w naszej firmie jest monitoring i optymalizacja zużycia energii elektrycznej. Ciekawym dlatego, że w dzisiejszych czasach nikt, kto chce być konkurencyjny, nie może sobie pozwolić na straty wynikające z nieefektywnego i nadmiarowego zużycia energii elektrycznej. W ramach tego obszaru proponujemy usługi projektu, doboru i montażu analizatorów sieci, liczników elektrycznych, przekładników, baterii kondensatorów zakończone oprogramowaniem do akwizycji i zarządzania danymi.

Siedziba zlokalizowana jest w Puławach.
Doprecyzuję. Spółka swoją główną siedzibę ma w Puławach na terenie Zakładów Azotowych „Puławy” S.A. Z tego faktu wypływają różnorakie konsekwencje, zdecydowana większość pozytywnych. Przede wszystkim duży rynek inwestycyjny (szczególnie w ostatnich latach), a także rynek serwisowo-remontowy. Spółka jako sukcesor Zakładu Pomiarowego świadczy stały dwudziestoczterogodzinny serwis na instalacjach Z.A. oraz uczestniczy w realizacji prac remontowych.

Okresy koniunktury u naszego głównego klienta wpływają pozytywnie na funkcjonowanie Spółki, ale niestety gorsze okresy, a bywały i takie, dają się również odczuć. Jest to pewnego rodzaju ryzyko, które staramy się minimalizować poprzez działalność poza Z.A. Kiedyś udział prac dla innych odbiorców wynosił 10%, dzisiaj 44% (przy jednoczesnym wzroście rynku w Z.A.). Zmiana tych proporcji ma istotne znaczenie również z punktu oceny instytucji finansowych.

Kolejnym istotnym faktem, związanym z lokalizacją jest to, o czym już Pan wspomniał, ośrodek przemysłowy oznacza nagromadzenie różnego rodzaju firm specjalistycznych, z którymi współpracujemy przy realizacji zadań remontowo-inwestycyjnych dla Z.A. Stwarza to możliwość współpracy przy projektach również w innych miejscach w Polsce.

Jak wygląda realizacja danego zamówienia od początku do końca?
W ramach różnorodnej działalności pewna część to rzeczywiście nowatorskie, indywidualne projekty, związane bądź to z budową nowych instalacji produkcyjnych, bądź z ich modernizacją. Nasze działania organizacyjne w tym zakresie uregulowane są poprzez odpowiednie procedury systemu ISO i w tym względzie zestandaryzowane. Natomiast cała reszta: analiza tematu, opracowanie i przygotowanie oferty, negocjacje, realizacja i obsługa posprzedażna ma indywidualny charakter, który jest realizowany przez odpowiednio dobrany zespół ludzi i nadzorowany z najwyższego szczebla.

To wszystko odbywa się z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi i systemów informatycznych. Oczywiście istotnym elementem realizacji takiego zadania jest współpraca z naszymi partnerami: dostawcami i podwykonawcami. Ich zaangażowanie i profesjonalizm ma znaczenie na każdym etapie takiego zadania i wpływa na końcowy sukces.

Uprzedził Pan moje pytanie. Czy dany projekt od początku do końca realizujecie sami, czy zdarza się Wam korzystać z podwykonawców?
Wszystko zależy od zakresu rzeczowego projektu. Jeżeli projekt ogranicza się do automatyki i części elektrycznej, to w większości realizujemy to samodzielnie. Natomiast jeżeli występują w nim zagadnienia z zakresu branży budowlanej, montażowej czy inne specjalistyczne zagadnienia, to oczywiście wspomagamy się partnerami specjalizującymi się w określonym temacie. Ważne jest to, co już wspomniałem, aby byli to podwykonawcy, których cechuje profesjonalizm i zaangażowanie. Zwracamy na to uwagę przy doborze partnerów, ale również u siebie, bo oczywiście bywają sytuacje, że my jesteśmy zapraszani do współpracy przez kogoś.

Czy w historii przedsiębiorstwa zdarzyło się, byście realizowali projekt, który spędzał Wam sen z powiek, który był trudny?
Z perspektywy Zarządu w każdym roku, jest kilka projektów, które są szczególnie nadzorowane. Przyczyny są różne: złożoność projektu, znaczenie projektu dla inwestora, nieoczekiwane problemy na etapie realizacji i inne. Posłużę się przykładem.

W minionym roku w ramach zadania „Budowa innowacyjnej instalacji produkcyjnej substancji MCPA i MCPP-P w ZCH Organika -Sarzyna S.A. realizowaliśmy prace w obszarze automatyki i branży elektrycznej. Trudność tego zadania wynikała ze znaczenia dla inwestora. Poprzednia instalacja została zlikwidowana. Na jej miejsce miała być zbudowana nowa o większej mocy, innowacyjności – pierwszy system rozproszony u Klienta, ale również nowe urządzenia technologiczne; nowy klient, z którym wcześniej nie współpracowaliśmy, no i oczywiście terminy, które są zmorą wszystkich wykonawców. Myślę, że są to wystarczające powody aby, jak to Pan ujął, projekt „spędzał sen z oczu” wielu osobom w firmie zaangażowanym w jego realizację. I tak rzeczywiście było do samego końca, do momentu uruchomienia instalacji. Dzisiaj możemy powiedzieć, że projekt zakończył się sukcesem i przed wyznaczonym końcowym terminem.

Kilka zdań na temat waszej kadry?
Firma na koniec 2012 roku zatrudniała 191 osób w obydwu lokalizacjach. W Puławach – 170, w Stalowej Woli – 21. Z racji prowadzonej działalności oczywiście głównie są to mężczyźni – 177 osób. W zakresie struktury wykształcenia około 30 % są to osoby z wyższym wykształceniem, 60 % ze średnim, a 10 % poniżej średniego.

W usługach liczą się wiedza i doświadczenie. Wiedzę pozyskujemy poprzez odpowiedni system naboru do firmy i rozwoju oraz system szkoleń. Rokrocznie realizujemy ustalony w oparciu o zgłaszane potrzeby plan szkoleń, który obejmuje swym zakresem szkolenia z nowych obszarów i zagadnień jak również szkolenia doskonalące i aktualizujące wiedzę. Ostatnio nawet zostaliśmy wyróżnieni w kategorii EDUKACJA za rozwój swojej wiedzy , uczestnicząc w największej liczbie szkoleń organizowanych przez Akademię Astor.

Mamy w firmie specjalistów w zakresie projektowania układów automatyki i instalacji elektrycznych, programowania systemów sterowania PLC/DCS/ESD, pomiarów fizykochemicznych czy infrastruktury teleinformatycznej.

Nagrody
Największą nagrodą dla firmy jest liczba stałych i nowych klientów. Cieszymy się z tego, że jednych i drugich nam przybywa. A co do innego rodzaju dowodów uznania czy wyróżnienia to warto zauważyć coroczny Certyfikat Wiarygodności Biznesowej, Status Złotego Partnera firmy Astor czy Gazelę Biznesu z roku 2010.

Kryzys. Czy odczuliście go na własnej skórze? Jak sobie z nim radzicie?
Do niedawna najwięcej o kryzysie wiedzieliśmy z wiadomości prasowych. Trzeba powiedzieć, że w branży automatyki w ostatnich kilku latach dużo się działo zarówno w Z.A.”Puławy” S.A. jak u innych klientów. Było to wynikiem rozpoczętych procesów inwestycyjnych, często z dofinansowaniem ze środków unijnych. To nakręcało koniunkturę. Jednakże te procesy zbliżają się do końca. Zaczynamy to odczuwać po rosnącej konkurencji, która ma wpływ na spadek marż. Zaczynamy mieć do czynienia z odkładaniem lub przesuwaniem niektórych tematów w czasie. Pojawiają się informacje o zmianach terminów remontów dostosowujących prace instalacji do sytuacji rynkowej. To są oznaki pewnego spowolnienia. Ale jaki to będzie miało wpływ na wyniki Spółki, to będzie wiadomo pod koniec roku.

A co do sposobów radzenia sobie z kryzysem ? Powiem żartobliwie: to tak jak z dbaniem o zdrowie w okresie grypowym: być aktywnym (szukać nowych nisz), unikać miejsc, gdzie można się zarazić (zachowywać płynność), zdrowo się odżywiać (pilnować kosztów) i dbać o siebie (zasoby firmy).

Co was czeka w przyszłości?
W Puławach na jednym z najważniejszych zabytków – Świątyni Sybilli – pierwszym muzeum na ziemiach polskich stworzonym przez księżnę Izabelę Czartoryską, widnieje napis „Przeszłość – Przyszłości”. Myślę, że te słowa mogą być wyznacznikiem do opisu sytuacji, w której jest obecnie Spółka związanej z jubileuszem dwudziestolecia i jej przyszłością. Dynamika współczesnego życia gospodarczego jest bardzo duża, a firma PiA-ZAP nie jest tak dużym podmiotem, który sam mógłby oddziaływać i kształtować otoczenie. Dlatego ważne jest właściwe odczytywanie tych sygnałów, które dochodzą z otoczenia.

Powinno to stanowić przesłankę do budowy różnych scenariuszy jak najlepszego dostosowania się spółki do zmian na rynku – ciągłego poszukiwania i rozwijania nowych obszarów działalności, analizy wchodzenia w możliwe alianse i gotowości do rozwoju poprzez przejęcia. Z drugiej strony ważne jest aby Spółka zachowywała swoje najlepsze kompetencje, wewnętrznie ciągle się dostosowywała do potrzeb rynku, zachowywała elastyczność działania oraz zdolność do eliminowania barier w zakresie komunikacji i zarządzania, przy zachowaniu tego co firmę wyróżnia, czyli kultury organizacyjnej.

Wymiar i szybkość dalszego rozwoju Spółki jest uzależniony od wyżej wymienionych uwarunkowań. Ja osobiście wierzę, że przed spółką jest nie mniej niż 20 kolejnych lat dalszego rozwoju. Dziękuję za rozmowę.