Przedsięwzięcia proekologiczne, wybrane źródła finansowania projektów przedsiębiorstw

Polityka gospodarcza Unii Europejskiej, jak i poszczególnych krajów członkowskich poszukuje rozwiązań, które przyczynią się do zrównoważonego rozwoju – tj. rozwoju przedsiębiorczości przy jednoczesnej poprawie stanu środowiska naturalnego. Jedną z metod realizacji niniejszego celu jest wykorzystanie pomocy publicznej na wsparcie projektów zwiększających innowacyjność firm oraz propagujących wykorzystanie technologii przyjaznych dla środowiska. Dążenia te realizowane są w ramach kilku schematów pomocowych, zarówno szczebla krajowego, jak i międzynarodowego, z których część, zaprezentowana poniżej, wydaje się skrojona na potrzeby firm przemysłowych, działających w Polsce.

Poniżej zaprezentowane są wybrane źródła dofinansowania działalności, zmierzające z jednej strony do zwiększenia efektywności energetycznej przedsiębiorstw z przemysłów najbardziej energochłonnych czy zwiększenia udziału w bilansie energetycznym energii pochodzącej z odnawialnych źródeł energii. Z drugiej strony prezentowane są ciekawe, nadal mało popularne źródła finansowania przedsięwzięć innowacyjnych, zmierzających do poprawy stanu środowiska naturalnego.

Efektywne Wykorzystanie Energii (EWE)

Rok 2012 jest kolejnym rokiem, kiedy Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oferuje w ramach programu priorytetowego Efektywne wykorzystanie energii możliwość dofinansowania projektów, służących zwiększeniu efektywności energetycznej realizowanych przez nich procesów. NFOŚiGW do 30 marca prowadzi nabór wniosków o dofinansowanie auditów energetycznych dla przedsiębiorstw konsumujących znaczne ilości energii elektrycznej (min. 50 GWh). Dofinansowanie do 70% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia (nie więcej jednak niż 200 tys. euro w ciągu 3 lat, pomoc de minimis) może objąć działania ukierunkowane na przeprowadzenie audytów energetycznych i elektroenergetycznych.

Jednocześnie, otrzymując dofinansowanie, Beneficjent deklaruje, że przeprowadzi działania inwestycyjne, prowadzące do oszczędności energii lub wzrostu efektywności energetycznej o co najmniej 7%. NFOŚiGW wspiera również ten etap, oferując preferencyjne pożyczki, stanowiące do 70% kosztów kwalifikowanych, których wartość wynosi co najmniej 5 mln zł. Nabór w ramach drugiej części EWE trwa będzie do 15 lutego br.

System Zielonych Inwestycji – GIS
W ramach Programu GIS, realizowanego przez NFOŚiGW, wspierane są projekty związane m.in. z wytwarzaniem lub dostarczaniem energii ze źródeł odnawialnych. W kontekście firm przemysłowych szczególnie atrakcyjne wydają się trzy części niniejszej inicjatywy:

GIS – część 2 stwarza możliwość dofinansowania budowy lub modernizacji instalacji wytwarzania biogazu celem wprowadzenia go do sieci gazowej dystrybucyjnej i bezpośredniej lub przetworzenia go w jednostce kogeneracyjnej. Program przewiduje wsparcie inwestycji o minimalnym koszcie wynoszącym 10 mln zł, a jego beneficjenci mogą liczyć na wsparcie w ramach dwóch form pomocowych: dotacji do 30% kosztów kwalifikowanych oraz pożyczki do 45% kosztów inwestycji. Kwota 140 mln zł desygnowanego budżetu zostanie rozdysponowana między projekty zgłoszone w III kwartale 2012 r.

GIS – część 3 obejmuje swoim zakresem elektrociepłownie i ciepłownie na biomasę. Przedsiębiorcy będą mieć do dyspozycji 35 mln zł budżetu konkursu rozdysponowanego (tak jak w przypadku części 2) w ramach dwóch form wsparcia (dotacji i pożyczki). Minimalny koszt inwestycji musi sięgać 2 mln zł, a termin składania wniosków mija w III kwartale bieżącego roku.

Ostatnia – 4 część

GIS – dedykowana jest podmiotom podejmującym realizację przedsięwzięć w zakresie efektywnego przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej z energetyki wiatrowej. Inwestycje, o których dofinansowanie będzie można ubiegać się w II kwartale 2012 r., powinny obejmować przyłączenie podmiotów wytwarzających energię elektryczną z energetyki wiatrowej do Krajowej Sieci Elektroenergetycznej. Planowany budżet wynosi będzie 48 mln zł, a wsparcie zostanie przekazane w formie dotacji do 200 zł za każdy kW przyłączanej mocy (nie więcej niż 40% łącznych kosztów budowy przyłącza).

Inteligentne Sieci Energetyczne (ISE)

Program zostanie ogłoszony z inicjatywy NFOŚiGW z desygnacją na projekty o charakterze inwestycyjnym lub nieinwestycyjnym (dofinansowanie odpowiednio 30% i 70% kosztów kwalifikowanych), mające w całości obejmować tematykę Smart Grid oraz Smart Metering, realizowaną w przestrzeniach pilotażowych. Między przedsiębiorców aplikujących w II kwartale 2012 r. rozdysponowane będzie 320 mln zł (budżet konkursu).

Zamykając grupy programów prośrodowiskowych i innowacyjnych, należy wspomnieć o ciekawych propozycjach, którymi są programy wspierające innowacyjność dedykowaną rozwiązaniom prośrodowiskowym. Są to projekty symbiotyczne, łączące działalność badawczą z rzeczywistością gospodarczą.

Life+

Forma dofinansowania Life+ koncentruje się na działaniach o charakterze demonstracyjnym, jak i innowacyjnym, wykazującym pozytywny wpływ na ochronę środowiska. Celem programu jest dofinansowanie projektów wdrażających techniki lub metody, które wcześniej nie były nigdzie indziej stosowane ani badane (innowacje) lub działań demonstracyjnych (których realizacja bez dofinansowania jest z jednej strony dla przedsiębiorcy zbyt ryzykowna i zbyt kosztowna, przy czym konieczna, by np. zweryfikować dane rozwiązanie w praktyce). Innymi słowy, inicjatywa nie obejmuje dofinansowania prac badawczo-rozwojowych czy utworzenia działu B+R, a jedynie wykorzystanie rozwiązań – wyników badań, prototypów – w rzeczywistym ich zastosowaniu. Ważnym aspektem projektów jest również ich wymiar publiczny, tj. pozytywny wpływ np. społeczność lokalną i realizację polityki UE oraz możliwość replikacji rozwiązania na innych obszarach. Najbliższy nabór planowany jest na III kwartał bieżącego roku. Przedsiębiorcy mogą liczyć na wsparcie do 50% kosztów realizacji przedsięwzięcia.

Przykładem projektu dofinansowanego w ramach Life+ jest projekt CLEAN, polegający na realizacji demonstracji rozwiązania recyklingu określonego rodzaju stałych odpadów komunalnych – laminatu aluminium, który pochodzi ze zużytych kartonów po napojach. Rozwijana wiele lat nowa technologia jest w stanie wykorzystać odpady z laminatu przez oddzielenie aluminium i przez to umożliwić ponowne wykorzystanie ich w przemyśle aluminiowym i do generowania „zielonej” energii.

Program Ramowy na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji

Dla małych i średnich przedsiębiorstw ciekawym rozwiązaniem może okazać się Program Ramowy na Rzecz Konkurencyjności i Innowacji (CIP). Jego celem jest m.in. wspieranie działalności innowacyjnej (w szczególności ekoinnowacji). CIP wypełnia przestrzeń między dofinansowaniami na działalność B+R a dofinansowaniami na działalność stricte produkcyjną. W ramach programu przewidziano trzy typy instrumentów wsparcia dywersyfikujące przeciętny koszt projektów od 300 tys. do 10 mln euro. Jednym z nich jest CIP Ekoinnowacje, gdzie dofinansowane (do 50%) są przedsięwzięcia polegające na pierwszym zastosowaniu i dalszym wprowadzaniu na rynek ekoinnowacyjnych produktów, procesów i usług, mających na celu pozytywny wpływ na środowisko, a które nie mogły być wdrożone ze względu na wysokie ryzyko i bariery wejścia na rynek.